कुठ्ठाळे गांवांतली इगर्ज
कुठ्ठाळे गांवांतली इगर्जकुठ्ठाळे गांवांत आसा। कुठ्ठाळे हो गांव साश्टी म्हालांत आसा. आदल्या काळार ह्या गांवचें नांव कुशस्थळी आसलें. ह्या गांवांक खूब इतिहास आसा. 1510 वर्सा पुर्तुगेज गोंयांत आयले आनी सुमार 1560 वर्सा इक्विझिशन लायलें. ह्या काळांत बाटाबाटी वा धर्म बदलप जावपाक लागलें आनी ह्या बळजबरीक लागून स्थलितंरा जालीं. कुठ्ठाळ वाठारांत तशेंच जालें आनी कुठ्ठाळेतले लोक आपले देव घेवन गांवांतल्यान भायर सरले.कांय लोक मंगेश देवाक घेवन मंगेशी,फोंडे वाठारांत वचून वसले जाल्यार कांय लोक देवी शांतादुर्गाक घेवन कवळे गांवांत गेले. त्या भायर हेर देवळां अशी आशिल्लीं - सांतेरी,केंन्सो,वीर, कापितासोर(कापिलेश्वर),नारायणा,भगवती,गोपिनाथ आनी चद्रिनाथा जी आतां ह्या गावांत ना. मागीर थंय इर्गज आनी कॉपेलां उबीं जालीं.
सां. फिलीप आनी जेम्स इर्गज[बदल]
सां. फिलीप आनी जेम्स इर्गज ही कुठ्ठाळे गांवांत वसलेली आसा. मायाचे १ तारखेर १५६६ वर्सा ह्या गांवांत ह्या इर्गजेचें उक्तावण जालें आनी आयज हो दीस ह्या इर्गजेचो वर्दापन सुवाळो म्हण मनयतात. अशें म्हणटात,कुठ्ठाळेची इर्गज ही सगळ्यांत पोरणी इर्गज.
इतिहास[बदल]
1560 चो काळ आसलो. तेन्नाच इक्विझिशनाचो नेम गोंयांक लागू जाल्लो. बाटाबाटी चालू आशिल्ली तशेंच लोकांचेर जुलूम जाताले. ह्या काळांत साश्टीच्या वाठारांत पयलो जेजुइत पाद्री भितर सरलो तो म्हणल्यार पाद्री पॅरो मासकारॅनस आपल्या वांगडा ब्रादर मानुयेल गोमीशाक घेवन आनी मायाचे 1ले तारखेर 1560 वर्सा ते कुठ्ठाळे गांवांत येवन सां.फिलीप आनी जाकोब हांच्या परबे दिसा मीस भेटयलें. तशेंच साश्टीतलें पयलें धर्म बदलप वा बाटाबाटी हांगा जालें. पाद्री पेद्रोन एका शणै(बाहमण)फामिलींतल्या फामाद आनी गिरेस्त भाटकाराक क्रिस्तांव केलो आनी त्या उपरांत लोकांनी ताचो पाटलाव केलो. ह्या खातीर आयज ह्या गांवांतली चडशी लोकसंख्या क्रिस्तांव आसा. त्या काळार ह्या दोगांय सांतांची परब मायाचे 1लेर जाताली पूण आतां नव्या मांडावळी प्रमाण ती मायाचे 3 तारखेर जाता.
इर्गज बांदचे पयली त्या दोंगुल्लेचेर हिन्दू धर्माचें मंगेश देवाचें देवूळ आसलें. पूण अशें म्हणटात पुर्तुगेजांनी तें मोडलें आनी थंय मागीर ही इर्गज बांदली. मंगेश देवाचें देवूळ आयज फोंडे म्हालांत वसलले मेळटा.तशेंच अशीय म्हायती मेळटा, कुठ्ठाळच्या गांवकारांनी बऱ्यांतलो बरो दोंगरी जागो जेजुइत (कॉलेज्यू दे सां पावलू वेल्हा सिदाद) तांच्या हातांत केलो आनी अशे तरेन मायाचे 1लेर ह्या इर्गजेचें उक्तावण जालें.
नवी बांदावळ[बदल]
सुमार 400 वर्साच्या वयर वजनान ही इर्गजेक तेंकून आसलेली साकरिस्ती आनी पाद्रिचें घर मोडपाक पावलले देखून सरकाराची आनी बिस्माची परवांगी घेवन 1लेर जानेराच्या 2003 वर्सा नव्या इमारतीक सुरवात केली. आनी 28 म्हन्या उपरांत 30 एप्रील 2006 वर्सा तें काम पुराय जालें. आतां ह्या नव्या इमारतींत थळाव्या मजल्यार साकरिस्ती आनी सास्वत आदारी सालिनीक भेटयलले एक कॉपेल आसा त्या भायर पाद्रींक रावपाक दोन कुडी,कचेरी,रानचीकूड,जेवपाचें मेज.
वयल्या मजल्यार 350 Sq.mts चें हॉल, एक ल्हान हॉल आनी कुजनेराक(रांदपी) रावपाक एक कूड आनी हेर कामदारांक रावपाक आनीक दोन कुडी. ह्या इर्गजेचें बांदकाम पळोवपी आसले ब्रादर फ्रांसीस कॉ आरान्हा जे साश्टींतल्या हेर इर्गजेचे वास्तुशिल्पकार आसले. ह्या इर्गजेची बांदावळ नियो रॉमन पद्दतीन आसा, व्हड आवाठ आनी 4 खाडी * 4 माळे.[1] हांगां एक म्हत्वाचो जागो आसा जाका कुठ्ठाळेचे इर्गजेचो निकेम जागो सेमितेर. पयली खंय मरतात त्या मनशांक इर्गजेतूंच पुरताले आनी मागीर ताचेर शेण सारयताले. पूण मागीर 26 सप्टेंबर 1779 वर्सा बिस्मसायबान दोन फ्रांसिस्को द इ ब्रिटोन नेम काडलो, असाम्पकाय मरणां इर्गजे भायर पुरपाची आनी तेन्नापासून सिमीतेर भायर आसा.
कपेला दो सागरादो कॉराकाय दे जिससस[बदल]
200 मैलां पयस एक ल्हानशें कॉपेल आसा. नांव आसा- कपेला दो सागरादो कॉराकाय दे जिससस. अशें सांगतात, कुठ्ठाळे वाठारांत जेन्ना पाद्री आयले, तेन्ना तांच्यानी चुट्टांचो माटोव घालून मानशे लागी आशिल्ल्या कुरसा जाग्यार मीस भेटयलें. मागीर हांगां कॉपेल जालें. कॉपेल जावपाफाटल्यान एक काणी आसा. अशें सांगतात, दोम साबाश्तियांव वालेन्त पात्रीकार सायब 1884 वर्सा कुठ्ठाळचे भेटेर आसलो.त्या इतिहासीक कुरसा मुळी पावना फुडें म्हणपाक लागलो, para tao grande evento tao peqeuna recordacao म्हणल्यार इतल्या व्हड म्हत्वाच्या घडणेक इतलो ल्हान उगडास? देखून ताणे आपल्या कुस्तार कॉपेल बांदपाक लायलें, 30 देसेंब्र 1884 वर्सा आपणेच बुन्याद घातली आनी 25 फेब्रेर 1892 वर्सा जेन्ना काम सोपलें तेन्ना आपणूच आयले मीस भेटोवपाक.
स्कूल[बदल]
ह्या इर्गजेचें एक स्कूल आसा.ताचे नांव आवर लॅडी ऑफ परपेच्यूल सुकोर हायस्कूल. 1958 वर्सा हे स्कूल सुरू जाल्लें आनी 2008 वर्सा ताचो भांगराळो उत्सव मनयला. सर्गेस्त पाद्री इयूजिनियो कुतिन्हो, तेन्ना कुठ्ठाळे इर्गजेचे विगार आसले तेन्ना हें स्कूल सुरू केल्लें.
शेत[बदल]
इर्गजेचें शेत बी आसा.मानशे लागीं शेत आसा. शेतांचे नांव वोल्डा,आरवाळें. जमीन आसा, 1782 सि. मिटर. पयली खूब जाणां हें शेत रोयताली पूण आतां हें शेत कोण रोयनात.
हेर म्हायती[बदल]
गोंयचो पयलो सांत, जुझे वाझ हो सांकवाळचो आसलो. अशें म्हणटात, जेन्ना जुझे वाज रातच्या वेळार जेन्ना ह्या इर्गजेंत मागणें करूंक येतालो तेन्ना ताका ती आपशींच राती मद्यानीर उगडटाली.
दर म्हन्याक इर्गज धर्माचें मासीक वा अंक छापून हाडटा. आतां मेरेन हे अंक 70 वयर पावल्यात. ह्या अंकाचे नांव आसा- कुठ्ठाळेचें गोवळीक पोत्र.
आयज 2015 वर्सा ह्या इर्गजेक मायांत 449 वर्सा सोंपतात. आनी आजुनय ही इर्गज घट्ट थंय उभी आसा.[2]