अँडोरा
देवनागरी
|
|
अँडोरा:
[बदल]पिरेनीज पर्वताचे दक्षिण देंवतेंवयलें, यूरोपांतलें एक ल्हान राज्य. विस्तार १° ३५’ ते १° ४८’ उदेंत आनी ४२° २६’ ते ४२° ३९’ उत्तर लोक संख्या ४६,००० (१९८६). हाचे उत्तरे वटेन फ्रांसचे आर्येझ आनी पिरेनीज ओरिएंटल्स प्रांत आनी दक्षिणेक स्पेनचो लेरिदा प्रांत आसा. अँडोरा ला व्हेल्य ही हांगाची राजधानी.
भूंयवर्णन, हवामान आनी वनस्पत:
[बदल]हो देश दोंगर आनी देगणांनी भरला. मळाचो वाठार साप उणो. समुद्रथरासावन देशाची उंचाय ९०० मी. ते ३,००० मी. आसा. हांगाचो शिंयाळो खर आसता.गिमांतय चडशे कडेन हवामान शीतळ आसता. वास्वेल, भालू, कोलो, सोसो ही मोनजात; गिदां, गरुड आदी सुकणीं जाल्यार ओक, अक्रोड, चेस्टनट, ऑलिव्ह हे रुख हांगा सांपडटात.
इतिहास आनी राज्यवेवस्था:
[बदल]शार्लमेल हाका मूर लोकां आड पालव दिल्ल्यान ताणें अँडोराचे स्वतंत्रतायेक मान्यताय दिली अशें इतिहासकार मानतात. १२७८ त फ्रांस आनी स्पेन हांगाच्या अधिकारीवर्गा मदीं कबलात जावन अँडोराचें प्रशासन दोगांयच्या प्रतिनिधीं वरवीं चलूंक लागलें. १९७६ त हांगा पयल्या राजकी पक्षाची थापणूक जाली.
अर्थीक स्थिती:
[बदल]शेतवड, नुस्तेमारी हे मुखेल उद्येग. रानांतल्या रुखां पसूनय बरेंच उत्पन्न मेळटा. तंबाखू, राय, बार्ली हीं हांगाचीं मुखेल पिकां. ऑलिव्ह आनी द्राक्षांचें उत्पादनय जाता. मेंढरां-गोरवां पोसपाचोय उद्येग चलता. पर्यटनांतल्यान ह्या देशाक बरेंच उत्पन्न मेळटा.
सामाजीक स्थिती:
[बदल]अँडोरांत येरादारी आनी संचारण वेवस्था सोपी अशी ना. फ्रांस आनी स्पेन ह्या देशां कडेन रस्त्याच्या मार्गा वयल्यान येरादारी चलता. पूण फ्रांसा कडेन जोडिल्लो रस्तो तीन चार म्हयन्यां-खातीर बर्फाक लागून बंद आसता. स्पेन आनी फ्रांस ह्या दोनूय देशांचें चलन हांगा चलता.
हांगाचे लोक कॅटेलन वंशाचे आनी सुमार ९५% रोमन कॅथलिक आसता. कॅटेलन ही हांगाची राज्य भास. शिक्षणाचें प्रमाण सुमार ला व्हेल्य, लेस अॅस्काल्देश आनी अॅनकॅम्प.