बायबल

देवनागरी

Romi

बायबल किरिस्तांव आनी ज्यू लोकांचो धर्मग्रंथ.'बिब्लिया' ह्या ग्रीक उतरापसून तयार जाल्ल्या 'बायबल' ह्या उतराचो अर्थ 'पुस्तकां' असो आसा. उपरांत हें उतर लॅटीन आनी हेर भाशांनी आयलें. बायबल हें देव आनी ताचे लोक हांचेभितर जाल्ल्या कराराचें वृत अशें मानतात.हो करार इजिप्तांतल्या सिनाई पर्वताचेर इ.स. पयलीं 12 व्या शेंकड्यांत पुराय जालो. देखुनूच तें, 'पवित्र बायबल' (Holy Bible) ह्या नांवान पाचारतातय. ह्या ग्रंथाचे दोन विभाग आसात. पयल्या भागाक पोरनो करार आनी नव्या भागाक नवो करार अशें म्हणटात. पोरन्या करारांत 39 आनी नव्या करारांत 27 मेळून 66 ल्हान-व्हड पुस्तकांचो हो एक झेलो.हीं सगळीं पुस्तकां एकाच काळांत बरयल्लीं नासून, खूब पयलीं काळासावन ईश्र्वरभक्तांक जाल्ले प्रेरणेन हीं ल्हव ल्हव निर्माण जाल्यांत. सनापयलीं 1400 ते इ.स. 100 हो बायबलाचो रचनाकाळ मानतात. हो ग्रंथ ईश्र्वरी प्रेरणेन निर्माण जाल्लो आसलो. तरी तो ईश्र्वरनिर्मीत न्हय. तातूंतलीं पुस्तकां विंगड विंगड लोकांनी आपापल्या विचारांक अणसरून आपापले शैलीन रचल्यांत. बायबलांत ईश्र्वराचें प्रकटीकरण आशिल्ल्यान तें पवित्र मानलां. ह्या प्रकटीकरणाविशींचीं पुस्तकां बायबलांत आस्पावल्यांत. ह्या पुस्तकांक बाबयबलांचो मूलस्त्रोत म्हणुनूय मानतात.हिब्रू आनी कांय प्रमाणांत अॅरेमायक आनी ग्रीक ह्यो बायबलाच्यो भाशा आशिल्ल्यो.ह्यो भाशा पवित्र मानताले तशेंच लॅटीन, सिरिअॅक, कॉप्टिक,स्लाव्हिक ह्यो किरिस्तांव उपासनेंत वापरपी भासो लेगीत पवित्र मानताले. सुरवेक सावन बायबलाचे अणकार लोकांचे बोली भाशेंतल्यान केल्यात. किरस्तांव लोकांच्यो भाशा आनी वाक्यप्रचारांचो लेगीत बायबलाचो खोलायेन परिणाम जाला. बायबलाचो संदेश हो एका विशिश्ट काळांत, कांय विशिश्ट लोकांक,विशिश्ट संस्कृतायेच्या संदर्भांत दिल्लो दैवी संदेश अशें मानतात. किरिस्तांव समजुतीप्रमाण साक्षात्कारान, स्वयंसिध्दपणान, आत्मशुध्दीन आनी जाणविकायेन सिध्द जावपी साक्षात्काराक लेगीत प्रकटीकरण मानिनात. बायबलांत आस्पाव जाल्लीं पुस्तकां बरयतना जाल्ले दैवी प्रेरणेनूच किरिस्तांव प्रकटीकरणाच्या बिनचूकपणाचें किरिस्तांव प्रकटीकरणाच्या बिनचूकपणाचें रहस्य आसा हें एका वाचनावयल्यान कळटा तें अशें- 'बायबलाचो संदेश मनशांचे इत्सेन केन्नाच प्राप्त जावंक ना, जाल्यार पवित्र आतम्यान प्रेरीत जाल्ल्या मनशांनी देवाकडल्यान आयिल्लो संदेशच सांगला.हें पवित्र बायबल बरोवपी प्रेरक शक्ती म्हणून देवाकूय बायबलाचो लेखक मानला.हाचोच अर्थ असो, देवाचेच उर्बेन आनी प्रेरणेन लेखकांनी तें बरयलां आनी अशे प्रेरणेक लागुनूच देवाचोच संदेश तातूंतल्यान परगटला.अशे रितीन बायबल हें जे तरेन देवाचें उतर, तशेंच मानवी लोकांचेय उतर, देवी प्रकटीकरणाक लागून तातूंतलो मूळ धर्मीक संदेश निर्दोश मानतात.

बायबलाच्या पोरन्या करारांत ज्यू लोकांच्या भावार्थाचें स्वरूप आनी पोरन्या तशेंच नव्या करारांनी किरिस्तांव लोकांच्या भावार्थाचें परिपुर्ण स्वरूप आविश्कृत जालां अशें मानतात. रोमन कॅथलिक आनी इंस्टर्न ऑर्थोडोक्स किरिस्तांव धर्माधिकाऱ्यांनी बायबलाचे मूलस्त्रोत अशे थरयल्यात तशेच ताणांच बायबलाची जपणूक करूंक जाय अशें मानतात. प्रॉटेस्टंट पंथीय लोक बायबलांतलींच उतरां प्रमाण मानतात आनी किरिस्तांव धर्माधिकाऱ्यांचो बायबलाविशींचो अचूक स्पश्टीकरण करपाचो अधिकार अमान्य करतात.

देवाचे खाशेले प्ररणेन बरयल्लीं आनी मूळ धर्मत्त्वां सांगपी पुस्तकां बायबलाच्या मूलस्त्रोतांत आसपावल्यांत.ज्यू सुदारक एझ्त्राच्या काळांत इ.स. पयलीं 398 वर्सा उत्तपत्ती, निर्गम, लेवीय, गणना आनी अणकार वा दुसरो कायदो (ड्युटेरोनॉमी) हीं पयलीं पांच पुस्तकां बायबलांत आसपावल्यांत. ह्या पांच पुस्तकांक 'तोरा' वा 'पेंटोट्यूक' वा 'लॉ'.अशें म्हण्टात. इ.स. पयलींच्या दुसऱ्या शेंकड्यांत 18 प्रेषितांचें (द प्रॉफॅटस)