डॉ. पांडुरंग सखाराम पिसुर्लेकार

डॉ. पांडुरंग सखाराम पिसुर्लेकार

जल्म

डॉ. पांडुरंग सखाराम पिसुर्लेकार हांचो जल्म 30 मे 1894 दिसा सत्तरेंतल्या पिसुर्ल्यां जालो. डॉ. पिसुर्लेकार म्हणल्यार गोंयचो नामनेचो इतिहासकार आनी आर्किविश्त. ताचे आवयलें नांव कृष्णाबाय. पिरायेच्या सातव्या वर्सा ताणे लिसेंवाची परीक्षा दिली.

शिक्षण

उपरांत तीन वर्सांची शिक्षक सनद मेळटकच तो दिवचले एका स्कुलांत शिकोवंक लागलो. 1920 वर्सा ताणें दिवचल, सांखळी, वाळपय, पोरण्या गोंयांतल्या शाळांनी पुर्तुगेज आनी गणीत शिकयलें.

लग्नी जिवित

पिरायेच्या 19 वर्सांचेर बोरकार घराण्यांतली रमाबाय हांचे कडेन ताचें लग्न जालें. आपल्या पिरायेची चवदा वर्सां ताणी शिक्षकी पेशांत घालयली. ताका पुर्तुगेज, इंग्लीश, फ्रेंच, कोंकणी, संस्कृत आनी मराठी भाशांचें बेस बरें गिन्यान आशिल्लें. मोडी लिपीय तांकां कळटाली.

बरपावळ

1918 वर्सा तांचो पयलो लेख विविधज्ञान विस्तारांत उजवाडाक आयलो. 1819 सावन ताका पणजे सरकारी दुकुमेंत पळोवपाचें काम मेळ्ळें जाच्या आदारान ताणें खूबशीं पुस्तकां तयार केलीं. दप्तरखान्यांतले चडशे सरकारी दस्तऐवज राशींनी पडिल्ले, कांय वायटींनी खाल्ले, अक्षरां गेल्ले आनी कांय इबाडपाक लागिल्ले. हे सगळे दस्तऐवज पिसुर्लेकारान बरे तरेन हाताळ्ळे. तातूंतलीं कागदपत्रां वर्गवार लायलीं, ते विशीं सुची आनी मार्गदर्शिका तयार केल्यो. खुब्ब पुस्तकां बरयलीं. ताचें चडशें बरप पुर्तुगेज भाशेंत आसून ताचे मराठी आनी इंग्लीश भाशांनी अणकार जाल्यात. अ आन्तीग ईन्दिय ई ऊ मुन्दु इश्तेर्नु (1922), आश्पॅक्तुश दा सिव्हिलिझासांव दा ईन्दिय आन्तीग (1924), पुर्तुगेझिश ई मारातश् (1926-39), रेजिमॅन्तश् दश् फोर्तालेझस् दा ईन्दिय् (1951), आजॅन्तिश् दा दिप्लोमासीय पुर्तुगेझ ना ईन्दिय् (952), आस्सेन्तुश् दु कोंसेल्यु दु इश्तादु ईन्दिय् (1953-57), अशे ग्रंथ ताणी बरयले. हाचे भायर तांणी जायतीं पुर्तुगीज कागदपत्रां प्रसिद्द केली. अ आन्तिगिदादि दु क्रिश्र्नाईज्मु ह्या पुस्तकांत कृष्णसंप्रदाय हो इसवी सना पयलीं सावन हे सिद्द करपाचो येत्न तांणी केला. 

पुर्तुगेज आनी मराठे हांच्या संबंदाविशिचें ‘पोर्तुगेजांच्या दप्तरांतील मराठ्यांच्या इतिहास (1967)’ हे पुस्तक खुब्ब म्हत्वाचें आसून ह्या पुस्तकांतल्यान मराठ्यांच्या इतिहासाचेर विंगड म्हायती मेळटा.

मरण

ह्या भौमानेस्त गोंयकाराक 10 जुलय 1969 ह्या दिसा पणजे मरण आयलें.