ताजमहाल
देवनागरी
|
|
ताजमहाल संवसारीक नामना मेळिल्ली,शहाजहान राजान बांदिल्ली एक खबर. ही वास्तू आग्रा शारापसून तीन मैलांचेर यमुनाचे देगेर आसा.इ.स.1631 वर्साचे सुर्वेक मुगल सम्राट शहाजहान हाची बेगम अर्जुमंदबानू वा मुमताजमहाल हिका मरण आयलें. तिचें एक यादस्तीक बांदचें,अशें शाह जहानान थारायलें आनी आगराचे दक्षिणेक राजा जयसिंगाचे मालकीचो जागो विकतो घेवन थंय मुमताजाचें दफन केलें आनी ताजमहालाची ही इमारात बांदली.हे इमारतीच्या बांदकामाक 22 वर्सां काम करताले.त्या काळांत,ताजमहाल 6 कोटी रुपया खर्च आयलो,अशी म्हायती बादशहानाम्यांतल्यान मेळटा.
यमुनेच्या कांठार,उदकाच्या प्रवाहाक काटकोनांत 579,12 मीटर दक्षिण-उत्तर असो चवकोन 304.80 मीटर ×304.80 मी ताजमहाल आणि ताच्या दो आनी जवाब ह्यो दोन इमा वटेंतलो 137.16मीटर ×चवकोनांत प्रवेशदार,चौक,पआसा. सरभोंवतणीं तांबडया फातरांनी बांदिल्ली ऊंच वणत आसा.फुडल्या प्रवेशदारांतल्यान भितर वतकच चौकां गेल्यार,ताजमहाल मुखावयले व्हडले बागेचें प्रवेशदार दिश्टी पडटा.ह्या बांदिल्ल्या प्रवेशदारांतले कमानीभोंवतणीं धव्या संगमरवरी अक्षरांनी कोरांतल्यात.बागेंत मदीं धांवत्या उदकाचो प्रवाह दवरला.प्रवेशदारासावन महालामेरेन रस्त्याच्या दोनूय वटांनी सुरुचीं झाडां आनी पाचवेचार तण आसा..उदेंत-अस्तंत मध्यरेशांचेर कारंजीं आनी व्हांवत्या उदकाचे पाट आसात.अस्तंती वांटांच्या तोंकांचेर वण्टीमतलीं प्रवेशदारां आसात.
बागचे मदीं मातसो ऊंच धव्या संगमरवराचो चौथरो,तातूंत तळें,सामकार रुंद तांबडया फातरांचो चौथरो,ताचेर दोनूय वटांनी दोन इमाराती आनी तांचेमदीं एका ऊंच धव्या संगमरवरी चौथऱ्याचेर ताजमहाल क्षेत्रफळ 95.40 मीटर ×95.40 मीटर आनी 6.70 मीटर इतली आसा ताजमहालाची वास्तू 56.70 मीटर घनचवकोन चार दिशांच्या चार मुखेल वटांनी 28 मीटर उंचायेचीं प्रवेशदारां आनी कोनशांनी घुमट आशिल्ल्यो चार सत्र्यो आसात.
हे वास्तूभितर मदीं फक्त दर्शनाखातीर दोन कबरी आसात,पूण मुखेल कबरी तळघरांत आसात.ताजमहालाच्या 17.67 मी.आनी उंचाय 22.55 मी. मुखेल पृश्ठभागांचेर संगमरवर कोरांतून भितर रंगीत खडे आनी कोरीव जाळ्यो बसयल्यात.ह्यो जाळ्यो अशे तरेन बसयल्यात,की भायलो उजवाड सहजतायेन भितर येता. हे कोणेम तयार केलो हाचेविशीं बरेच वाद आसात. तेविशीं जेरोनिमू, वेरोनेव, ऑस्टिन, दबोर्दो, उस्ताद इंफादी, उस्ताद अहमद लाहोरी आनी हेर जायत्या जाणांचीं नांवां घेतात हाचेवेल्यान हो नमुनो देशी तशेंच विदेशी कलाकारांनी तयार केला असो तर्क काडप जाता.हिंदू शिल्पशास्त्राच्या सिध्दांतांचें पालन करुन ही निर्मिती केल्या. मदीं घुमट,घुमटाच्या मुळाकडेन कमळाच्यो पाकळ्यो आनी आनी शिखराचेर त्रिशूळ आसा संवसारभरच्या पर्यटकांखातीर, ताजमहाल एक खाशेलें आकर्शण जावन आसा