पयशिल्ले शिक्षणीक दळणवळण
पयशिल्ले शिक्षणीक दळणवळण दळणवळण ह्या उतराक इंग्लिश भाशेंत ‘ कम्युनीकेशन ’ म्हणटात. कम्युनिकेशन हें उतर लेटीन भाशेंतल्या ‘ कम्युनिकार ’ ह्या उतरावयल्यान आयलां. जाचो अर्थ लेटीन भाशेंत ‘ वांटप ’ आसो आसा. शिकप आनी शिकोवप हें एका प्रकारचें वांटप आसता. जातूंत मचकूर, कौशल्ल्यां आनी वृत्तींचें वांटप वा दळणवळण जाता. हाका लागून आमी शिक्षणाक समाज आनी व्यक्तिमदलें दळणवळण म्हणूंक शकतात. समाजांतल्या बदलत्या चालीं रिती प्रमाण शिक्षणाचें स्वरुप बदलप खूब म्हत्वाचें आसा, ताका लागून समाज आनी शिक्षणांतल्या प्रवाहांचेर आनी बदलांचेर खर नदर दवरची पडटा. ही संतुळा गेली जाल्यार शिक्षणीक दळणवळणाचेर तांचो प्रभाव पडटा आनी हें समाजाखातीर वायट आसा. बदलतो समाज आनी शिक्षण तशेंच शिक्षक आनी विद्यार्थी हांचे मदल्या दळणवळणाचें नातें हाका खूभ महत्व आयलां.
शिक्षणाच्या दळणवळणांत शिक्षक दिवपी आनी विद्यार्थी घेवपी थारता. हो दळणवळणाचो वावर प्रदर्शनां, शिकवप, संदर्भपुस्तकां, प्रकल्प, द्रुकश्राव्य सादनां, ग्रंथालयां आनी हेर साधनांचो प्रसारणाचें साधन म्हूण वापर करुन शिक्षणीक उद्दिश्टां साद्य करतात. दळणवळणाच्या तंत्रज्ञानांत जाल्ले दोळे दिपकावपी उदरगतीक लागून उपगी-यांचो (सेटलायट) वापर करुन पुराय जग भर शिक्षण दळणवळण करुं येता आनी हातूंतल्यान विद्या मेळोवप सगळ्यांक सोंपे जालां. ह्या तंत्रज्ञानाचो वापर करुन विद्यार्थ्यां मेरेन ते आसात ते सुवातेर वा वावूरतात ते सुवातेर प्रत्यक्ष प्रक्षेपण करुन तांकां विशयाचें ज्ञान दिवप शक्य आसा. हाका लागून शिक्षणान आवाठ, थळ, आनी वेळ-काळाचें बंदन हुंपलां. ह्या बदलाक लागून आध्यापन आनी अध्ययनाच्या मळार जायलो बदल जाल्लो पळोवंक मेळटा. संगणक चलचित्र फिती, चलचित्र डिस्क, ध्वनी मचकूर, दळणवळण उपगिरे आनी टेलिसत्रां सारकिल्या तंत्रज्ञानांचो आविश्कार जाला आनी हातूंतल्यान शिक्षणीक दळणवळणाचो बरोच विकास जाला.ह्या आधुनीक तंत्रज्ञानांनी आरविल्ली शिक्षणीक प्रक्रिया बरीच सक्रिय केल्या. माहिती सोदप आनी मेळोवप सामकेंच सोंपे जालां.
आर्विल्ल्या काळांत शिक्षणांत दळणवळणांचे जायते प्रकार वापरतात. प्रस्न उप्रासता तो म्हळ्यार खंयचो प्रकार योग्य आसा आनी खंयचो प्रकार वेंचप. जातूंतल्यान विशय स्पश्ट आनी सामन्य प्रमान विद्यार्थ्यांमेरेन पावतले. शिक्षकान असो प्रकार वेंचचो जो थारायल्या शिक्षणीक मोखींक, धेय-उद्दिश्टांक साध्य करपाक आदार करतलो. ही प्रक्रिया जर सारकी जाली जाल्यार धाडिल्ल्या मचकुराचो चडांत चड वोद्यार्थ्यांक फायदो जातलो.
महत्वाचें म्हळ्यार धाडिल्ली माहिती कसल्याच प्रकारची विकृती वा विबाड जायनासतनां विद्यार्थ्यांमरेन पावोवप. दळणवळणांच्या माध्यमांनी अशे जायते ध्वनी आसतात जांकां लागून धअध्यन आनी आध्यापनाचे प्रक्रियेंत आडमेळीं येतात. दळणवळणाच्या वाटेंतली हीं आडमेळीं काडप वा कमी करप हें खूब महत्वाचें आसा. पयशिल्ल्या शिक्षण प्रकारांत सगळ्यांन प्रखर अशें आडमेळें येता तें म्हळ्यार वाचन मचकूर वा संदर्भ साहित्य विद्यार्थ्यांमेरेन पाळोवंक मेळटा. शुक्षणीक मचकूर स्वनिर्देशक, समाधानकारक आनी स्वमुल्यांकन पात्र तशेंच विशय उद्दिश्टां स्पश्ट पणान साद्य केल्ली आसूंक जाय. साबार भायलीं तत्वां दळणवळणाचे प्रक्रियेंत आडमेळीं हाडटात, तंत्राज्ञानाच्या वापरांतल्यान उप्रासपी कांय आडमेळीं म्हळ्यार गाडयेंचो आवाज, हेर आवाजांचें प्रदूशण, वाद आशिल्ले संदेश वा माचकूर, वायट मुद्रण जाल्ली वाचन सामुग्री, धाडपी आनी स्विकारप्या वाटेनची दळणवणांची निर्बळटाय आनी हेर आडमेळीं उप्रसतात.
शिक्षणीक दळणवळणांत एक प्रखर आडमेळें म्हळ्यार वेगवेगळ्यो वागणूको, विचारधारा आनी उर्बा वाडोवपाचो उणाव. हीं आडमेळी विद्यर्थ्या वटेन पळोवंक मेळटा. घेवपी जेन्ना माहिती आत्मसात करपाक तयार आसना वा तो जेन्ना ते मानसीक अवस्तेंत आसना तेन्ना ही आडमेळी दिश्टी पडटात. हांकां लागून विद्यार्थी माहिती वा ज्ञानाच्या दळणवळणाचे प्रक्रियेंत वांटेकार जायना. हाचीं साबार करणां आसूं येतात. एक कारण म्हळ्यार घरांतल्यो वा समाजीक गजाली ज्यो विद्यार्थ्याक प्रभावीत करतात. जेन्ना घेतिल्ल्या शिक्षणाचो फायदो जायना, उत्तिर्ण जावन लेगीत फावो तें फळ मेळना तेन्ना विद्यार्थ्याची शिक्षणां बद्दलची नामसिकता बदलता आनी हाचो परिणाम शिक्षणीक दळणवळणाचेर जाता.
शिक्षणीक दळणवळणाचे प्रक्रियेंत कांय तांत्रीक आपमेळी उप्रसतात जीं हे प्रक्रियेचो प्रभआच उणो करतात. साधनांचो सारको सांबाळ जायना, उण्या दर्ज्याचीं आवदां वा यंत्रणा, मोडिल्ली यंत्रां, दुर्बळ प्रक्षेपण ल्हारां आनी हेर आडमेळीं हे प्रल्रियेक बादक थारतात. हातूंतली चडशीं आडमेळी उणी वा नश्ट करुं येतात. हें काम फकत धाडपौ वा स्त्रोत करु शकता. धाडप्याचें वेंचिल्ल्या तंत्रज्ञानाचें ज्ञान आनी तातूंत आशिल्ले प्रभुत्व, ताच्या आदारान गरजे प्रमाण केल्ले बदल दळणवळणाचे प्रक्रितेंत येवपी वयर नोंद केल्ली आडमेळीं नश्ट करुं शकतात.
शिक्षणीक दळणवळणाची प्रक्रिया सफळ करपाक वा चड प्रभावी करपाक कांय गजाली करुं येतात त्यो म्हळ्यार. माहितीचें दळणवळण करपी दोनूय हे प्रक्रियेंत निपूण आसपाक जाय. दोनून व्यक्तिंनी माहिती मेळोवपाची/धाडपाची प्रक्रिया आनी तंत्रज्ञानें ज्ञान मेळोवंक जाय. जातूंत भास, शैली, वापरिल्लें तंत्रज्ञान ह्या सगळ्या घटकांचो अभ्यास आनी पुर्व तयारी करुन दवरुक जाय. एका मेकाचे संदेश, सुचोवण्यो समजो आनी वावर करप खूब महत्वाचें आसता. दोनूय व्यक्तिंकडच्यान सक्रिय प्रयत्न जावंक जाय तेच तरेन एका मेकाचेर विश्वास आसप खूब गरजेचें. दळणवळण करतना वेळाचें बंदन पाळप खूब गरजेचें आसता.