मजकूराशीं उडकी मार

डॉ. बियात्रीस मीनेझीस ब्रागांझ

विकिपीडिया कडल्यान

डॉ.बियात्रीस मीनेझीस ब्रागांझ हो एक सुटके झुजारी आशिल्लो.

जल्म आनी शिक्षण

[बदल]

डॉ. बियात्रीस मीनेझीस ब्रागांझ हाचो जल्म नोव्हेबर 1916 दिसा साश्ट तालुक्यांतल्या चांदर गांवांत जालो. तांच्या बापायचॆ नांव लईस द मिनेझिस ब्रागांझ. गोंयचे फाकिवंत देशभक्त तशेच अन्याया विरूध्द परखङपणान आपले विचार मांङपी निभिङ पत्रकार. तांच्या बापायन पारतंत्र्याच्या काळखांतजीण सरपी गोयकार भावा भयणीक स्वतत्रतायेचो उजवाङ दाखोवपाचो यत्न करीन लोकशायेचो संदेश पावयल्लो. बियात्रीसांक सान पिरायेचेर आनी स्वातंत्र्य ह्या विचारांची भुजवण मेळ्ळी. तांचे शिक्षण एम.एससी., पीएच.डी. मेरेन जाल्लें. पुतूगेज राजवटी विरूध्द लढो दिवपी सुटके झुजार- विशीं ताकां काळजांतल्यान अभिमान दिसतालो. गुलामगिरींतल्यन मुक्त जावचे परस आपले परीन त्यो ह्या सुटके झुजांत वांटेकार जावपाचो सातत्यात यत्न करताल्यो. नोकरी आनी फुडलें खाशेलें शिकप करचे परस त्यो जेन्ना मोचें, मिरवणुको जाताल्यो तातुंत त्यो न चुकता वांटेकार जाताल्यो. गोंयचे सुटके पसत तांकां कळकळ आसताली.

वावर

[बदल]

12 ऑगस्ट 1946 त मुंबयत बियात्रीसाच्या फुडारपणाखाला एक मोचौपुर्तुगेज व्हेल्लो. टी.बी. कुन्य हांकां धरून बंदखणींत घाल्ले, ताचो निशेध करचे परस ह्या मोचार्चांचें आयोजन केल्लें. त्यो गोवन युथ लीग ह्या मुंबय स्थापन जाल्ला संस्थेच्यो संस्थापक आसल्यो. गोंय पुर्तुगेजांच्या गुलामगिरींतल्यान जाता तितलो बेगीन मेकळें जावचें म्ह्ण अँड. जोकीम डायस हांच्या सांगाताना तांणी दिल्लींत वचून पंडित जवाहरलाल नेहरूंची भेट घेतली आनी गोंयचो प्रस्न तांच्या मुखार मांडपाचो यत्न केलो आनी गोंयच्या प्रस्ना कडेन तांचें लक्ष आसचें अशी मागणी केली. जरी त्यो मुंबय आसल्यो तरी नॅशनल काँग्रेस गोंय कडेन तांचो सातत्याक संपर्क आसलो. मदीं कांय तेंप तांकां मुखा वयलें शिकप करचे पसत कॅनेडाक राबितो करचो पडलो. त्यो परदेशांत रावल्यो तरी मांयभुंयेक दिसरल्यो नात. परत मुंबय पावना फुडें त्यो परत देशकार्याक, सुटके झुजाच्या वावराक लागल्यो. बियात्रीसाच्या तेंपार गोंयची सुटका जावची म्हूण चोंय वाटेन वावर सुरू आसलो आनी त्याच खातीर गोवन पिपल्स पार्टीच्यो बियात्रीस सभासद आसल्यो. ही पार्टी गोंयचे स्वतंत्राये खातीर पोट तिडकीन वावुरताली. गोंय बेगिनांत बेगीन मेकळें जावचें होच हावेस आसलो.

मुंबयतलें फामाद हॉस्पिटल “टाटा मेमोरियल” हांका बियात्रीस शिर्वीस करताल्यो. त्या हॉस्पिटलांत एक बऱ्या पैकी शास्त्रज्ञ म्हूण तांणी नांव मेळयलें. “लेडी टाटा मेमोरियल ट्रस्टाचे” वतीन तांकां रिसर्च ( सोद) करचे खातीर शिश्यवृती फावो जाल्ली. संशोधन करचे खातीर तांकां खुबदां, परदेशांत वच्चें पडटालें. जेन्ना जेन्ना तांकां संशोधन करतना संद मेळटाली तेन्ना तेन्ना त्यो गोंयची राजकी आनी समाजीक परिस्थितीची जाणीव परदेशंतल्या जाणकारां मुखार दवरपाची ती संद वगडाय नासली. जाणकारां कडेन भासाभास करून तांकां गोंयच्या प्रस्नाचेर विचार म्हूण विनयताली. 5 ऑक्टोबर 1959 त मुंबयत “पॉलिटिकल कनव्हेशन” नांवाची पार्टी जल्माक आयली. त्या पार्टीच्यो बियात्रीस वांगडी आसल्यो. त्यो नीज गोंयकार आशिल्ल्यो. तांचो एक ध्येय आसलें. गोंय जाता तितलें बेगीन पुर्तुगेजांच्या बंदपासांतल्यान मेकळें जावचें. म्हूण गोंय संबंदीत कसल्या गजालीची नीर्मणी जाली म्हणटकच त्यो ताच्यो वांगडी जाताल्यो आनी जाता तितलो आदार करताल्यो. गोंय मुक्त जावचें म्हूण वावुरताल्यो.

मरण

[बदल]

गोंय मुक्ती खातीर त्यो ज्योकीम डायस, चंद्रकांत काकोडकार, दिवाकर काकोडकार, जॉर्ज वाझ, जे.एस्. सुखठणकार, बेर्ता मिनेझिस ब्रागांझ हांच्या सांगातान वावुरल्यो. अश्या तळमळीच्या नीज गोंयकार आशिल्ल्या डॉ. बियात्रीस मीनेझीस ब्रागांझ हांकां 24 मे 1983 दिसा मरण आयलें.

संदर्भ

[बदल]

[1]

  1. भेंब्रे रजनी, हांणी घडयल्ले गोंय; दामोदर प्रकाशन,कूडचडें-गोंय, 2013.