धनिष्ठा

धनिष्ठा आश्विन्यादी गणनेंतलें तेविसावें नखेत्र. हाचें वैदिक नांव श्रविष्ठा. धनिष्ठा म्हळ्यार गिरेस्त आनी श्रविष्ठा म्हळ्यार फामाद. श्रवणाचे उदेंतेक पूण मातशें उत्तरेवटेन हें नखेत्र आसा. अस्तंत पध्दत्तीप्रमाण तिमी (डॉल्फिनस) ह्या गिऱ्या चोम्यांतल्या आल्फा, बीटा, गामा, डॅल्टा आनी एप्सायलॉन हे पांच वा कांय जाण हातूंत आनीक एक गिऱ्याचो आस्पाव करून स गिरे समजतात. ह्या नखेत्राचो आकार शेंपडेसयत ल्हान पतंगावरी आसा. ऑक्टोबराचे 10 तारखेच्या सुमाराक रातचे आठ वरांचेर हें नखेत्र मध्यमंडलाचेर (जंय उदेंतेक आनी अस्तंतेक रेखांश मेजतात) दिसता. हातूंतले दोन गिरे तिसरे प्रतीचे आनी तीन वा चार गिरे चवथे प्रतीचे आसात. हातूंतलो आल्फा गिरो हो योगोयोग आसून ताचे विषुवांश 20 व. 30 मी. 1800 से. आनी क्रांती 15(0) 42 मी. 452 से. उ. अशी आसा. गामा हो गिरो युग्मगिरो आसून तातूंतलो एक भांगरावरी हळदुवो आनी दुसरो निळसार पाचवो आसा.

क्रिश्ता आदीं 3000 च्या सुमाराक धनिष्ठा नखेत्रांत सूर्य आसताना उत्तरायणाक सुरवात जाताली. वेदांग ज्योतिश पध्दतीन धनिष्ठा हें पयलें नखेत्र समजतात. बार्हस्पत्यसंवत्सर चक्राची सुरवात धनिष्ठेपसूनच जाता. ताची देवता वसू आनी आकृती मर्दल (धोलकें) आसा. ह्या नखेत्राचे पयलें देन चरण मकर आनी फुडलें दोन चरण कुंभ राशींत येतात. धनिष्ठापसून रेवतीमेरनच्या पांच नखेत्रांक धनिष्ठापंचक म्हण्टात. ह्या पंचकांत आयिल्ले मरण वायट समजतात. ह्या नखेत्राचेर जल्मल्लो मनीस गिरेस्त, शीलवान, बळीश्ट आनी किर्तीमान जाता अशें कोष्ठीप्रदिपांत म्हळां.