धनुर्मह

धनुर्मह अक पुर्विल्लो लोकात्सव. ह्या उत्सवांत वीर मनीस धोणवाचेर दोरी चडोवन आपल्या बळाचें प्रदर्शन करता देखून हाका धनुर्मह (धनु म्हळ्यार धोणू आनी मह म्हळ्यार उत्सव) अशें नांव पडलें.

रामायण, महाभारत, हरिवंश आदीं ग्रंथानी धनुर्महाची वर्णनां मेळटात. सीतास्वयंवराच्या वेळार मिथिलेंत जो उत्सव जाल्याचो रामायणांत उल्लेख मेळटा तो धनुर्महच. तेन्ना रामान शिवधोणू बागोवन जनकान दवरिल्लो पण जिखिल्लो. महाभारतांत द्रौपदी स्वयंवरावेळार धनुर्विद्योंतलें कसब दाखोवपाचो पण आशिल्लो. हाचेवयल्यान अशें दिसता, पुर्विल्ल्या काळांत धनुर्महाच्या निमतान राजकुवरांक एकठांय आपोवन धनुर्विद्येंत जांची सगळ्यांत बरी कुशलताय दिसताली ताका आपली धूव दिवपाची प्रथा आशिल्ली.

हरिवंशांत कंसान केल्ल्या धनुर्महाचें वर्णन दिलां. हरिवंशातल्या वर्णनावयल्यान अशें दिसता, ज्या जाग्यार हो वा अशे तरेचो उत्सव जातालो ताका रंगवाट म्हण्टाले. ह्या जाग्यार पौर वा जनपद जनांक बसोवपाखातीर माची घालताले. राजाक बसपाखातीर उंच विमानावरी माची घालताले. ताका विमान अशेंच नांव आशिल्लें. अतिपुर्विल्ल्या काळांत जायत्या आदीम जमातींनी अशा बळ प्रदर्शनाच्या उत्सवाची चाल आशिल्ली. धनुर्मह म्हळ्यार ह्या उत्सवाचें एक रूप.