पणस

पणसाच्यो जाती

‘पणस’ हें झाड बरेंच व्हड आनी दाट पानांचें आसता. शियांच्या दिसांनी फुलां येवन पणस (फळां)लागतात. कापो आनी रसाळ अश्यो पणसाच्यो मुखेल जाती आसात.

पणसाचे खावपाक केल्ले पदार्थ

गोंयांत आमी पणसाचे पिकिल्ले गरे खातात. ते भायर चारकुटो तशेंच तरण्या जून गऱ्यांची भाजी (शेक) करतात. तरण्या गऱ्यांची पातीं खळाक घालून त्या सालांची भाजी करतात. भिकणां रोसांत घालतात वा भाजून खातात. पिकिल्ल्या रसाळ ग ऱ्यांचे वताक सुकोवन साठ करून खातात. ते भायर पापड करतात. हे सगळे प्रकार खावपाक रूचीक लागतात.

पणसाचे कांय उपेग वा फायदे आनी ताचे वायट परिणाम

पणसाचे पिके गरे गोड आनी थंड आशिल्ल्यान कुडींत इबाडिल्ले (वाडलेले) वात आनी पित्त दोश कमी करतात. ह्या दोशांक लागून जावपी साबांर दुयेंसांनी तांचो उपेग जांव येता. पूण हरवे गरे खायत जाल्यार कफ आनी वात दोश वाडून पोट जड जाता, पोटांत वात जावन फुगार जाल्लेवरी जाता, थंडी जावप अशीं कांय लक्षणां दिसपाक शकतात. तशेंच वाताक लागून पोटांत गुळो येत वा पोट फुगार जाल्यार गरे खांवक जायना. तातून त्रास वाडूं येता. संडासांतल्यान रगत पडटा आसत जाल्यार काप्या पणसाचे गरे बऱ्याक पडटात. शुक्रधातू बळिश्ट करपाक जाय जाल्यार लेगीत ह्या गऱ्यांचो काय प्रमाणांत उपेग जाता. पातळ परसाकडेन जायत जाल्यार पणसाच्या मुळांचो काढो करून पोटांत घेवचो. पणसाचे सालींतल्यान एक तरेचो द्रव भायर सरता. तोंड आयल्यार हो द्रव त्या भागार लायतात अशें केल्यार तें दुयेंस बरें जाता. कांय कातीच्या विकारांनी कातींततल्यान उदक तेंवता. अशा वेळार पणसाचीं पानां तशेंच मुळांचो काढो करून थोडो पोटांत घेवचो. पणस (फळ) कापतकच दीक येता. सुजिल्ल्या भागार तशेंच घावो जावन सूज आयल्यार त्या जाग्या भोंवतणी वयलो दीक लावचो. ऋतू प्रमाण फळां खाल्ल्यार ताचो कुडीक फायदोच जाता. पूण खंयचेय गजालीची अतिताय करची न्हय. तशेंच पणसाचे गरे-भिकणां चड प्रमाणांत खायत जाल्यार ताचो लेगीत वायट परिणाम आमचे कुडीर जाता.