भाशीक खेळ

भाशीक खेळ अध्यापनांत खूब गरजेचो.

सुरवात

मनशाक आपले विचार दुसऱ्या मेरेन पावोवपाक जाय जाल्यार भाशा आमकां चड गरजेची. मनीस आपली खुशालकाय, सुख तशेंच दुख आपली हेर भावनां भाशेंतल्यान दुसऱ्या मेरेन पावयता. शाळेंत पासून आमी फक्त आमची मातृभाशा न्हय, पूण हेरूय भासो शिकतात. आयच्या युगांत आमची शिक्षणाची पध्दत पाठ्यपुस्तकाचेर आदारीत आसा. पाठ्यपुस्तक आशिल्ल्यान सगल्याच विद्यार्थ्यांक एकाच वांगडा येवन शिकपाक बरें जाता. पाठ्य पुस्तकाचेर आशिल्लो पाठ शिकयल्ल्या उपरांत तो पाठ भुरग्यांक कितलो मेरेन समजला वा विद्यार्थ्यांनी कितलो मेरेन आत्मसात केला तें शिक्षक स्वताक कळूंक त्या पाठाचें मूल्यांकन करता. मूल्यांकना वरवीं शिक्षक सहज विद्यार्थ्यांच्यो जापो आयकून पारखूंक शकता. मुल्यांकन हें उतर कोंकणी भाशेन हिन्दी भाशे कडल्यान उश्णें घेतलां. हिन्दी भाशेंत मुल्यांकन हाचो अर्थ म्हळ्यार मुल्य आँकना . पाठ शिकोवचे पयलीं जीं उद्दिश्टां मतींत दवरिल्लीं तीं पाठ शिकयल्ल्या उपरांत सार्थक जाल्यांत काय ना तें पळोवपाक मुल्यांकन करतात. मुल्यांकन दोन तरांनी आयोजीत करूंक जाता – बरोवन आनी उच्चार वा तोंडान जाप दिवन. पाठ शिकयल्ल्या उपरांत एक तर शिक्षक ल्हान-ल्हान प्रस्न विचारून जापो काडूंक शकतात, नाजाल्यार भाशीक खेळ वर्गांत आयोजीत करूंक शकता.

भुरग्यांक नियोजन केल्लो पाठ शिकयता आनी ताच्या उपरांत पाठ भुरग्यांक कितलो समजला वा एकाद्र्या उतराचो अर्थ भुरग्यांनी कशेतरेन घेतला तें पळोवपाक तो भाशीक खेळ वर्गांत आयोजीत करता. भाशीक खेळ आयोजीत करचे पयलीं शिक्षकाच्या मनांत जें कितें आशिल्लें तें पुरायपणान विद्यार्थ्यां मेरेन पावला काय ना तें पळोवपाक गरजेचें. भाशीक खेळ हो एक मुल्यांकनाचोच भाग. मुल्यांकन केल्ल्यान भुरग्यांची कितली उदरगत जाल्या हें शिक्षकाक कळटा. भुरग्यां भितर कितें उणेंपण आसा ते कळपाक शिक्षकाक आदार मेळटा. विद्यार्थ्यांक अध्ययन करपाक शिक्षक उर्बा दिता.

संकल्पना

भाशीक खेळ शिक्षणांत येवपा फाटली संकल्पना म्हळ्यार शिक्षण पद्धती जाता तितली रूचीक करची आनी भुरग्यांचें ध्यान शिक्षणां वाटेन आकर्शीत करचें. ह्या संकल्पनेक लागून अध्यापक आपलें अध्यापन प्रभावी करपाक वावुरता आनी भाशीक खेळाक लागून नवे-नवे कल्पना वाटेन आपलें मन धांवडायत रावता. भाशीक खेळ ही एक असली तरेची संकल्पना जंय विद्यार्थी हांसून-खेळून शिकता.

शिक्षकान लक्षांत दवरपाचे मुद्दे

भाशीक खेळ जर रूचीक आसत जाल्यार भुरगे उमेदीन तातूंत भाग घेतले आनी चित दिवन खेळटले.
भाशीक खेळ भुरग्यांच्या वयानुसार आसूंक जाय.
हे खेळ आयोजीत करतना शिक्षकान थोड्याच वेळाभितर खेळ आयोजीत करून सोपोवंचो पडटा.
तशेंच भाशीक खेळ भुरग्यांक ज्ञान दिवपी आसूंक जाय.
भाशीक खेळ आयोजीत करपाचो मुखेल हेत म्हळ्यार शिक्षकान जें कितें विद्यार्थ्यांक शिकयलां, तें तांकां समजलां वा ना, हें तपासून पळोवप.
ह्या खेळांतल्यान भुरग्यांचें मनोरंजन जाता ती एक वेगळी गजाल पूण हो खेळ भुरग्यांच्या मनोरंजना खातीर शिक्षक आयोजीत करिना, पूण तांकां कितले मेरेन पाठ समजला तें पळोवपाक तो आयोजीत करता.

कांय भाशीक खेळ

शब्दकुवाडीं, म्हणी आनी हुमाणीं
प्रस्नमंच सर्त
भुमिका पालन
अक्षरांची क्रमवार मांडणी
विशेशणां सोदात वा नामां सोदात
चित्रांनुसार पाठासंबंदीत देखावे
चर्चा/भासाभास चित्रांचेर वा विशयाचेर
नामांची अंताक्षरी
वाक्प्रचारांचो अर्थ आनी वाक्यांत वापर करचो
नाट्यीकरण
चित्रांचे कुडके जोडप
कामसुत्रे बाबले

फायदे

मुल्यांकना वरवीं विद्यार्थ्यांची कितली मेरेन उदरगत जाल्या तें शिक्षकाक कळटा. तशेंच तांचें उणेंपण कितें तें कळून येता.
भाशीक खेळा वरवीं वाचन, श्रवण, लेखना बरोबर भाशेविशीय रूच निर्माण जावंक लागता.
शब्दसंपत्तीचो वा उतरां कोठीचो आनी सृजनशिलतायेचो विकास ह्या खेळा वरवीं जाता. खेळटा खेळटना विद्यार्थी ज्ञान प्राप्त करूंक लागता.
चिंतनाचें कौशल्य अदीक मजबूत जाता.
केन्ना केन्ना भाशीक खेळा वरवीं पुराय पाठ विद्यार्थ्याक समजता.
भाशीक खेळाक लागून विद्यार्थ्यां भितर आशिल्ली उर्बा, उमेद, आविश्कार आनी व्यक्तिमत्व सारकेल्या गुणांचो विकास जावंक पावता. ह्याच कारणाक लागून तांचे भितर आशिल्ल्या मौखीक आनी लिखीत कौशल्याचो सुधार जाता.
विद्यार्थ्याक ती भाशा सरळ, सुंदर आनी आकर्शक दिसूंक लागता.
विद्यार्थ्याचें पाठाविशीं आकर्शण वाडूंक लागता आनी तशेंच अध्ययन प्रभावी जाता.
भाशीक खेळ खेळटाना विद्यार्थी एकामेकाक समजतात आनी तांचे भितर संघभावनां निर्माण जाता.
जर एकाद्रो लजेस्त भुरगो वर्गांत आसा जाल्यार भाशीक खेळ खेळटना तो मुखार येवन शिक्षकान विचारिल्ल्या प्रस्नांच्यो जापो बरेतरेन दिवंक शकता वा शिक्षक कृती आयोजीत करतना तो उमेदीन वांटो घेवंक शकता. ह्या कारणाक लागून भाशीक खेळा वरवीं लज-भंय पयस जाता.
उमेदीचें वातावरण वर्गांत निर्माण जाता. देखीक: चित्रांच्यो जोडयो लायात वा वाक्य क्रमान लायात ह्या सारकेले खेळ आसता जाल्यार विद्यार्थी उमेदीन तांच्यो जापो सोदूंक वा ते सोडोवंक फुडें येतलो आनी तो उमेदीन शिकतलो.
भाशीक खेळा वरवीं सुप्त गुणांक वाव मेळटा आनी भुरग्या भितर आशिल्लो आत्मविश्वास वाडटा.
भाशीक खेळा वरवीं अनमनपाची वृत्ती उणी जाता आनी विद्यार्थी फुडें येवन वर्गांत सक्रीय वांटेकारी जाता.

भाशीक खेळाचे फायदे आमी पळयले जाल्यार, तांच्या गैरफायद्यां कडेन आमीं दुर्लक्ष करूंक जायना. चड प्रमाणान भाशीक खेळ आयोजीत केले जाल्यार ताचो वर्गवातावरणाचेर विपरीत परिणाम जावंक शकता. भुरग्यांक वाज येता आनी केन्ना- केन्ना भुरगीं फकाणां पासून करूंक लागतात. ताका लागून शिक्षकान भाशीक खेळ सदांच आयोजीत करचे न्हय कारण विद्यार्थी त्यो कृती फकत मनोरंजनाच्या दृश्टींतल्यान घेवंक शकता. भाशीक खेळाचो वापर शिक्षकान योग्य वेळार करचो कित्याक भाशीक खेळ आयोजीत केल्ल्यान विद्यार्थ्यांक त्या खेळाचो भाशा विकासाच्या दृश्टींतल्यान भरपूर फायदो जावंक शकता. भाशीक खेळ जो वर्गांत आयोजीत करता, तांतूतल्यान विद्यार्थ्याक कितें ना कितें तरी मेळपाक जाय.