मनोहर राय सरदेसाय
देवनागरी
|
सांचो:Infobox writer.डॉ. मनोहर राय सरदेसाय(18 जानुवरी 1925 – 22 जुन2006) एक गोंयचो कोंकणी कवी, बरोवपी आनी फ्रेंच भाशांतर करपी आशिल्लो. [1][2] ताका Doctorat ès lettres françaises ताच्या ""L'image de l'Inde en France" प्रबंदा खातीर सॉरबॉनच्या विश्वविघ्यापिठा कडल्यान फावो जाल्लो. आधुनीक कोंकणी कवितेच्या बडाय दिवपी चळवळे खातीर ताका श्रय दिवपांत आयलां. सरदेसाय 2006 वर्सा देवाधीन जालो[1][2]
आदलें जिवित[सुदार][बदल]
मनोहर राय सरदेसाय 18 जानुवरी 1925 वर्सा जल्मलो. ताणें मॅत्रिकुलेशन परिक्षा मडगांवच्या भाटिकार मॉडल शळेंतल्यान 1942 वर्सा पास केली[5] तो 1947 वर्सा मुंबय विध्यापिठाचें बॅचलर ऑफ र्आटस हातूंत पयल्या वर्गांत पयलो आयलो. ताणें मास्टर ऑफ आर्टस येस्येस्पणी पूर्ण केली, तातूंतूय तो फ्रेंच आनी मराठी साहितेंत त्याच विध्यापिठांत1949 वर्सा पयल्या वर्गांत पयलो आयलो[1] ताणें पॅरिसांतल्या सोरबोन विध्यापिठाची Doctorat ès lettres françaises 1958 वर्सा पूर्ण केली. आनी फ्रेंच विशय साबार मुंबयच्या कॉलेजिंनी आनी गोंयच्या विध्यापिठांत शिकयलो.
तो नांवाजलल्या मोटव्यो काण्यो बरोवपी लक्षममराव सरदेसाय हाचो पूत आशिल्लो. पुसतकां भोंवतीं आशिल्ल्यान, ताणें बरोवपाक ल्हान पिरायेर सुरवात केली ही अजाप जावपाची गजाल न्हय आनी ताका सरळ आनी भितर रिगपाच्या कोंकणी कविते खातीर वळखपांत येता. सरदेसाय हाणीं कांतारां,कविता,उलोवपां, आनी हेर सादर करप गोंयच्या पणजेच्या आकाश्वाणिचेर तशेंच मुंबय आनी पुण्याच्या दुर्दर्शनार केलां.ताणें युरोपाच्या तशेंच भारताच्या सगळ्या जाग्यांचेर भोंवडी मारल्या आनी ताणें बरोवपां कोंकणी, इंग्लीश, फ्रेंच, पुर्तुगेज आनी मराठी भासांनी केल्यांत.
कविता[सुदार][बदल]
सरदेसाय, साहित्य अकादेमी हाच्या वावुरपी समितेच्या मंडळाचो वांगडी आसून कोंकणिचें प्रतिनिधिपण करतालो, आनी ताणें भारताच्या नॅशनल बुक त्रुस्ट खातीर बरोवप केलां. ताच्या नांवादीक कवितेंची पुंजी आयज रे धोलार पडली बडी(1961), गोयां तुज्या मोगा खातीर (1964), जायात जागे(1964), जय पुन्यभूंय, जय भारत (1965), बेब्यांचें काजार (1965), जायो जुयो (1970) आनी पिसोळीं (1979)आसात.[1] ताणें कवितेंचो वेंचीक संग्रह साहित्य अकादेमी, दिल्ली खातीर तयार केला आनी साबार पुस्तकां गध्य, नाटक आनी भुरग्यां साहित्य परगट केलां.
भाशांतरां[सुदार][बदल]
ताणें फ्रेंच भाशेंतलो जायतच वावर कोंकणिंत उतरायला. 1994 वर्सांत रोमन रोलॅँड हाचें "ला विय द विवेकानंद"(विवेकानंदाचें जिवीत)) आनी जीन-पॉल सारटर हाचें "ले मॉ"("उतरां"), 2000 वर्सा ताच्या वावरा मदीं आस्पाव आसा. ताणें कोंकणी-इग्लीश सब्द्कोश 2004 वर्सा उजवाडायला आनी तो चार खंडांच्या कोंकणी विश्वकोशाचो मुखेल संपादपी आसा जो गोंय विश्वविध्यापिठान 1999 वर्सा उजवाडायला.
तसरिपां आनी भोवमान[सुदार][बदल]
फ्रेंच सरकारान ताका "चेवालियर द लॉर्ड दे पाल्मेस अकादेमिक्स"किताब 1988 वर्सा, जो ताच्या फ्रेंच भाशेच्या आनी संस्कृतेच्या सेवेचे योगदानांक लागून दिला डॉ. सरदेसाय हाका जायतिंच तसरिपां ताच्या साहितीक योगदाना खातीर तशेंच शिकोवपाच्या वेवसायाक लागून फावो जाल्यांत. चड नांवादीक तसरिप ताका साहित्य अकादेमी हाणीं ताच्या पिसोळीं हाचे खातीर भेटयलां
ताणें अखील भारती कोंकणी परिष्देच्या 8व्या अधिवेशनाचें येजमानपण चलयलां जें गोंयांत, मडगांवांत 26 आनी 27 मे1962 वर्सा भरपांत आयलें—जें गोयांत पुर्तुगेज राजवटके पासून 19 डिसेंबर 1961 वर्सा सोडवण जाल्या उपरांत पयलें घेवपांत आयलें [1] आनी उपरांत तो गोंयच्या कोकणी भाशा मंडळ हाचो येजमान जालो.
.तो "आलियांस फ्रासेज दे गाोवा" हाचो जिवीत वांगडी आशिल्लो आनी गोंय विध्यापिठाच्या शिक्षकांच्या संघटणेचो स्थापणार येजमानूय आशिल्लो
36. संदर्भ[सुदार][बदल]
- ↑ "Manoharrai Sardesai's French Connection". The Navhind Times. Archived from the original on 5 February 2017. Retrieved 20 November 2018.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Mauzo, Damodar (September–October 2006). "The Poet Who Will Never Die". Indian Literature. 50 (5 (235)): 36–39. JSTOR 23340697.