यदुमणि महापात्र

विकिपीडिया कडल्यान

यदुमणि महापात्रः[बदल]

(जल्मः सुमार इ.स.१७८१,ईटमती,नयागढ संस्थान,ओरिसा; मरणः इ.स.१८६५). नामनेचो ओडिया कवी. ताका काव्य आनी चित्रकलेची आवड आशिल्लीताचो बापूय लाकडाचेर नक्षीकाम करतालो तशेंच तो चित्रकारूय आशिल्लो.आठघर हांगाच्या अधिपतीचे राजधानींत तांचे वास्तव्य आशिल्लें.यदुमणि वेगवेगळ्या दरबारांनी शीघ्र कवित्वान दरबारी लोकांची मनरिजवण करतालो. ताच्या काव्यांतलो विनोद आनी उपहास ह्या दोन गुणांक लागून यदुमणीची कीर्त ओरिसाभर पातळिल्ली.

यदुमणिन ‘राघव-विलास′ आनी ‘प्रबंध’ पूर्णचंद्र अशीं दोन अलंकारीक काव्यां बरयल्यांत. तातुंतल्या राघव-विलास ह्या काव्याचो थोडोच वांटो उपलब्ध आसा.‘प्रबंध पूर्णचंद्र’ हें ताचें प्रदीर्घ काव्य खूब लोकप्रिय आसा.तातूंतली काव्य शैली, शब्दकळा, अलंकार उत्कृश्ट आसात.हातूंत कृष्ण आनी रूक्मिणी हांच्या लग्नाची कथा बरी कल्पकतायेन वर्णिल्या.ओरिसांतल्या ‘पालवाले’ ह्या नांवाच्या भाट कवींनी हेर प्राचीन काव्यांभशेनूच हें काव्य गांवागांवांनी भोंवन, गावन दाखोवन खूब लोकप्रिय केलां. ह्या काव्याक लागून यदुमणिक मानाची सुवात फावो जाल्या.

विनोदी आनी तैलबुध्दाचो म्हणून यदुमणिची नामना आसा. उत्तर भारतांत, बीरबलाक जशी नामना आनी सुवात आसा तशीच सुवात ओरिसांत यदुमणिक आसा.

यदुमणि रहस्य’ ह्या नांवान ताचे विनोद संग्रहीत आसात. संस्कृत आनी ओडिया ह्या भाशांचेर बरें वर्चस्व, हुशारी, पांडित्य, कवित्व, विनोद ह्या गुणांक लागून ओरिसांतल्या राजदरबारांनी यदुमणिक मानाची सुवात आशिल्ली.

"https://gom.wikipedia.org/w/index.php?title=यदुमणि_महापात्र&oldid=201993" चे कडल्यान परतून मेळयलें