शरच्चंद्र रॉय

शरच्चंद्र रॉय (जल्म - 4 नोव्हेंबर 1871 करपाडा, बंगाल; मरण - 30 एप्रिल 1942 रांची) भारतांतलो एक नामनेचो मानवशास्त्रज्ञ. ताचो जल्म सधन बंगाली कायस्थ कुटुंबांत जालो. ताचो बापूय पूर्णचंद्र रॉय हो मुन्सीफ आसलो. तेखातीर बापायचे बदलेक लागून शरच्चंद्राचें मुळावें आनी सुरवातीचें माध्यमिक शिक्षण वेगवेगळ्या सुवातांनी जालें. कलकत्यांतल्या कॉलीजिएट हायस्कुलांतल्यान 1888 वर्सा तो मॅट्रिक जालो. कलकत्ता विद्यापिठांतल्यान ताणें 1892 वर्सा बी. ए., 1893 वर्सा एम. ए. आनी 1895 वर्सा बी. एल्. ह्यो पदव्यो संपादन केल्यो. 1895 वर्सा तो मैमनसिंग हांगाच्या धल्ला विद्यालयांत मुख्याध्यापक म्हणून कामाक लागलो. उपरांत रांचीक तो मिशन स्कुलाचो मुख्याध्यापक जालो. 1898 वर्सा ताणें अध्यापन वेवसाय सोडून वकिलीक सुरवात केली आनी रांचीक तो स्थायीक जालो. वेवसायाच्या निमतान ताचो आदिवासींच्या मुंडा जमातीच्यो चालीरिती, रुढी हांचेकडेन संबंद आयलो आनी ताचें लक्ष अस्तंती अभ्यास करतात तें पळोवन आपुणूय तांचे खातीर किदेंय करपाक जाय अशें ताका दिसलें. तेन्ना ताणें मुंडाची भास, चालीरिती आनी रुढी हांच्या अभ्यासाक सुरवात केली. 1912 ते 1939 ह्या काळांत ताणें ओरिसा – बिहारांतल्या वेगवेगळ्या आदीम जमातींचो आभ्यास करून खूब लिखाण केलें. तातूंत शंबरांपरस चड सोदानिबंद आसीन सुमार सात अभ्यासपूर्ण ग्रंथ आसात. ताणें मुंडासंबंदीं अभ्यास करुन द मुंडास अँड दॅअर कंट्री हो संशोधनात्मक ग्रंथ 1912 वर्सा उजवाडायलो. हे उपरांत द ओराओंस ऑफ छोटा नागपूर (1915) द प्रिन्सिपल्स अँड मॅथड्स ऑफ फिजिकल अँन्थॉपॉलॉजी (1921) द बिऱ्होर्स (1925), ओराओं रिलिजन अँड कस्टम्स (1928), द हिल भुइयास ऑफ ओरिसा (1915) द खरियास (1937) हे ग्रंथ बरयले. हाका लागून मानवशास्त्रज्ञ म्हणून ताका मान्यताय मेळ्ळी. मानवशास्त्राच्या अभ्यासाखातीर ताणें मॅन इन इंडिया हें त्रैमासिक 1921 वर्सा सुरु केलें.

1919 – 21 ह्या काळांत ताणें पाटणा विद्यापिठांत प्रपाठक म्हणून काम केलें. 1920 वर्सा भारतीय विज्ञान परिशदेंत तो मानवशास्त्र विभागाचो अध्यक्ष आशिल्लो. बिहार आनी ओरिसा कायदेमंडळाचेर वांगडी म्हणून तो वेंचून आयलो. ताच्या मानवशास्त्राच्या विद्वत्तायपूर्ण लिखाणाखातीर ब्रिटीश शसनान ताका कैसर-इ-हिंद हें रुप्यापदक 1913 वर्सा आनी रायबहादूर हो किताब 1919 वर्सा फावो जालो. राश्ट्रीय एकवटाचें म्हत्वपूर्ण कार्य ताणें भारतीय आदिवासींच्या अभ्यासावतीन केलें. रॉयनी मुंडा, भुईया बिऱ्होर आदी जमातींचो पुराय अभ्यास करून तांचे खाशेले संस्कृतायेचें पयलें दर्शन आपल्या ग्रंथातल्यान ताणें घडयलें.