व

व : देवनागरी वर्णमाळेंतलें एकोणतिसावें व्यंजन. ताचो विकासक्रम पांच अवस्थांतल्यान जाला. हाची पयली अवस्था अशोकाच्या गिरनार हांगाच्या शिलालेखांत, दुसरी आनी तिसरी मथुरा हांगाच्या चार जैन लेखांत (सनाआदीं सुमार पयलें शतमान), चवथी अवस्था प्रतीहार बाहुकाच्या जोधपूर लेखांत (इ.स. ८३७) आनी शेवटची अवस्था राजा जैइंकदेवाच्या दानपत्रांत (इ.स. ९०४) मेळटा. 'व' च्या रुपाचो विकासक्रम असो -

Devnagri Wordnet ह्या वर्णाचें स्वरूप कामधेनुतंत्रांत अशें सांगला: वकारं चञ्चलापाड्गि कुण्डली मोक्षमव्ययम्| पञ्चप्राणमयं दणं त्रिशक्तिसहितं सदा| त्रिबिन्दुसहितं वर्ण आत्मदितत्त्वसंयुतमं| पञ्चदेवमसं वर्णं पीताविद्दयुल्लतामयम्| चतुवर्गप्रदं वर्ण सर्वसिध्दिप्रदायकम्|

अर्थ: हे चंचलपांगी पार्वती, वकार हो कुंडली, मोक्षदायक, पंचप्राणयम त्रिशक्तिसहित, त्रिबिंदुसहित आत्मतत्त्वयुक्त, पंचदेवमय, पीतवुद्दयुल्लतामय, चतुर्वर्गप्रद आनी सर्वसिध्दिदायक आसा. दांत आनी ओंठ हें हाचें उच्चारस्थान.