वेवसायीक तियात्र रंगमाचयेची वाटचाल

वेवसायीक तियात्र रंगमाचयेची वाटचाल म्हळ्यार तियात्राचो आयज मेरेनचो प्रवास।हातूंत आमका तियात्राचो इतिहास तशेंच कोंकणी तियात्राक योगदान दिवपी सगळ्या तियात्रीस्तांची विस्तारान म्हायती दिल्या।

लुकासीन रिबेरो

हाचें पुराय नांव कोस्तानासियो लुकाझीन कारीदाद रिबेरो.हो मूळ गोंयकार बारदेसांतल्या आसगांव गांवातलो.मुंबयत तो एक इतालियन अॉपेरा कंपनीत काम करतालो.थंयचो अणभव घेवन आनी गोंयातल्या जागोर आनी फेळ ह्या लोकनाटयांतल्यान स्फूर्त घेवन १७ एप्रील १८९२ ह्या दिसा ताणें कोंकणींतलो पयलो वयलो तियात्र इतालियन भुरगो ह्या नांवान माचयेर हाडलो.द गोवा पुर्तुगेज ड्रॅमेटीक कंपनीच्या आस्याखाला हो तियात्र मुंबयच्या तेन्नाच्या न्यू आल्फ्रेड थिएटरांत हो पयलो वयलो प्रयोग माचयेर हाडलो.तो दीस पासकांचे परबेंचो आसलो.ताचे उपरांत अल्लादीन,अलीबाबा आनी कार्लुस माग्नु हे रुपांतरीत तियात्र तांणी माचयेर हाडले.

जुआंव आगुस्तीन फर्नांडीस

हो लुकाझीनबाबाचो सुरवेचो सांगाती उपरांत कांय तेंपान तांचेमदी फूट पडली आनी उपरांत मरसर जीवितभर जुआंव बाबान तियात्राच्या मळार दोळे दिपकावपी काम केेले। तांका पाय तियात्रिस्त म्हूण वळखतात।ताणी सुमार ३० वयर तियात्रां बरयल्यात आनी १६,१७ माचयेर हाडले।ताचो पयलो तियात्र १८९५ वर्सा बॅल ऑफ कावेल(कावेलाची सुंदरी) ह्या नांवान माचयेर आयलो।मागीर तांणी

• काजार म्हातारपणार
• रिवोल्ता दे सातारी
• भाटकार
• बेबदो
• दितीचे केस्तांव

अशें जायते तियात्र माचयेर आयले।कुणबी जाकी(१९४१) हो ताचो एक भोवच गाजिल्लो तियात्र।कुणबी लोकांची गीतां माचयेर हाडपी तोच पयलो एच एम व्ही च्या रिकॉडाचेर कोंकणी कांतारां गावपीय तोच पयलो।२१ डिसेंबर १८७१ वर्सा जल्मल्लो हो पोटांगडो तियात्रीस्त २९ ऑगस्ट १९४७ वर्सा संवसाराचे रंगमाचयेवेल्यान सासणाचो पड्डयाआड गेलो।

रेजिना फर्नांडीस

ही जुआंव आगुस्तीनबाबची घरकान्न साश्टीतल्या राय गांवची ।तियात्रांनी काम करपी संवसारांतली पयली अस्तुरी म्हूणु तिणें विक्रम केला।आपल्या घोवाच्या तियात्रांनी ती वांटो घेताली।कुणबी जाकींतली कुणबीन तशेंच भाटकार तियात्रांतली भाटकान्न म्हुण तिणें भुमिका केल्यात।ज्या काळार कोणूच बायलो तियात्रांनी काम करिनासल्यो,अशा वेळार ती आपल्या घरकाराच्या आदाराक लागून तियात्र पालकार परजळ्ळी।आपल्या घोवा वांगडा एच एम व्हीच्या ग्रामोफोन रेकॉर्डीचेर तियात्रांतली पयलीं वयलीऩ कांतारां गावपीय तीच पयली अस्तुरी।

जे पी सौझालीन

जे पी सौझालीन हाचे खरें नांव जुझे पाश्कुआल फर्नांडीस।हो बारदेसांतल्या हळदोणें गांवच्या कालवी ह्या जुंव्यावेलो बरो बरोवपी,बसोवपी,रचनाकार,गावपी आनी नट।धर्मीक तियात्रां संबंदी माचयेर ताका एक खाशेली सुवात आसा।ताचो सांव फ्रान्सीस शावियार नांवाचो तियात्र मुभयचे भांगवाडीत एकाच दिसा तीन फावटी हाउस फुल जालो।त्या काळावेलो विक्रम घडोवपी तियात्रीस्त रोमियोचो पार्ट करुन म्हत्वाची छाप घाली।ताणें एका तियात्रांत सौझालीन नांवाच्या मनशाच्यो पार्ट खुब गाजयलो आनी लोकानी ताका सौझालीन म्हणु नांव दवरलें।ताचें कांय म्हत्वाचें तियात्र म्हळ्यार

• हें आसा तें
• लिस्बोवाचें सपन
• पायची चूक कांय मांयची
• सात दुखी

ताच्या सात दुखी ह्या तियात्रांत मेरी सायबिणीच्या जिवितांतले कश्ट वेदना हांच्या सात रुपांचें काळजाक तेंकपी चित्रण आसलें।तियात्रांनी सीनसिनरीचें नेपथ्य आनी सोबीत देखाव दाखोवपाची चाल ताणेंच सुरु केली।

सेबास्तयांव गाब्रिएल डिसौझा

हो बारदेस म्हालांतलो ।त्या काळावेलो एक नामनेचो बरोवपी,रुपांतरकार,बसोवपी,नट,गीतकार आनी गावपी।ताका कराचीवाला म्हण्टात।ताणें शेक्सपियराच्या नाटकांचे रुपकार करुन तियात्र पालकार हाडले।तेभायर ताणें रचिल्ले तियात्र म्हळ्यार

• कार्लुस माग्नु
• बारा पार फ्रान्साचे
• कुश्टोबा

आदी तियात्र खूब गाजल्यात।

ए जे रोशा

तांका सायब रोशा अशें म्हण्टाले।हो एक बेस बरो बरोवपी आनी बसोवपी।ताणें सुमार ६२ तियात्र रचले।जेनोविया दे ब्रावांव हो ताचो पयलो तियात्र।ताचे हेर तियात्र म्हळ्यार।

• दुबावी घरकान्न
• नकेत्र इटालिया शाराचें
• गुपीत काजार
• मोग आनी क्रीर्म हे ताचे कांय गाजिल्ले तियात्र.

कार्लोता हे अस्तुरेक ताणेंच कोंकणी माचयेर हाडली.युनियन जैक ही तांची संस्था खूब वर्सा तिगली आनी तिणें एका काळार तियात्राच्या मळार भरपूर वावर केलो. २८ एप्रील १९७२ वर्सा ७४ वर्सांचे पिरायेर तांकां मरण आयलें.