लावरा डिसोझा

लावरा डिसोझा गोंयांत पुर्तुगेजांची राजवट साडे चारशीं वर्सां चल्ली.ताका लागून पाश्चात्य लोकांचे घराबे हांगा आशिल्ले.खूब पुर्तुगेज घराब्यांचे गोंयच्या घराब्यां कडेन लागींचे स्नेह संबंद आशिल्ले.हांगाच्या समाजांत तांचें मिसळप जातालें.म्हणून सभावीकपणान तांच्या धवडया वर्तनाचें अनुकरण कांय कॅथलीक कुटुंबानी केल्लें.समाजांत वावुरपाची पध्दतच अश्या कुटुंबांनी बदलिल्लो.आचार,विचार,वाचन,भेसवण आनी भास हाची खेरीय पुर्तुगेज वळणाची छाप गोंयांत त्या वेळार दिसताली..कांय प्रमाणांत अजून लेगीत पुर्तुगेजांचो प्रभाव कांय घराब्यांनी अणभवपाक मेळटा.

अश्याच एका घराब्यांत लावरा डिसौझाचो 8सप्टेंबर 1923 वर्सा पर्रा बार्देस हांगा जल्म जालो.लावरान पुर्तुगेज संस्कृतीचें बरें तें घेतलेंच पूण काळजांतल्यान त्यो पुरायपणान गोंयाकार आसल्यो.मुळचीच तीव्र बुध्दीमत्ता लाबिल्ली ही अस्तुरी.गोंयचे मुक्ती खातीर जे जे प्रवाह मुंबयत निर्माण जाल्ले ते पुरायपणान समजून घेतले उपरांत त्यो गोंय प्रदेश कॉंग्रेसची क्रियाशील वांगडा जाल्यो.ताणीं आपलो वैजकी वेवसाय कुशीक दवरुन त्यो राजकी आनी संस्कृतीक क्षेत्रांत सक्रीय वांटेकार जाल्यो.1952 तल्यान त्यो मुंबय प्रदेश कॉंग्रेस कमिटीच्यो वांगडी आसल्यो.कॉग्रेसीची विचारप्रणाली,ध्येय-धोरणांचो अभ्यास करतां करतां त्यो महाराष्ट्रांत सगळ्यांक गोंय मुक्ती चळवळीची गरज पटोवन दिताली.

कॉंगेसाची एक क्रियाशील वांगडी ह्या नात्यान ,,कर्तव्यबुद्दीन त्यो मनापसून काम करताल्यो आनी ताचो परिणाम म्हणून जावंये लावरा डिसौझा 1952 त नॅशनल कॉंग्रेस गोंय च्यो अध्यक्ष जाल्यो.ह्या पक्षाची कार्यकारी कमिटीची बसका जावन गोंय मुक्ती खातीर खास कार्यावळींची आंखणी करपाक सुरवात जाली.गोंयांतले आनी गोंया भायर रावपी गोंयकारां मदीं चडांत चड भावनीक जागृताय निर्माण करपाचे चडांत चड यत्न सुरु जाले.गोंय पुर्तुगेजांचे गुलामगिरींतल्यान मेकळें जावचें अशी पुराय भारत देशाची इत्सा आसली..तिका सारें माती घालपाचें काम सुरु जाल्लें.

मुंबय रावपी गोंयकारांची एक संघटना तयार करुन ताचे पन्नास हजार वांगडी जमयले आनी गोंय मुक्त जावचे पासत स्वातंत्र्य चळवळीक उभारी येवन जनमानसांत गोंय मुक्तातये विशीं चळवळीचें बीं घालचे खातीर लावरान मुंबय शारांत एक प्रचंड मोर्चाचें आयोजन केलें.तशेंच सत्याग्रहींक आनी कार्यकत्याक प्रशिक्षण दिवपा खातीर गांधीजींच्या तत्वज्ञानाचेर आदारिल्लो असो एक गोंयकारांचो आश्रम गोंय-भारत हुद्दीचेर स्थापन केलो.लावराक खबर आशिल्लें.माजाळेचे हद्दीर कडक पुलीस बंदोबस्त आसा.जर धरलीं तर तर बंदखण चुकपाची ना.तरी 1958 वर्सा माजाळेची