यसीजा मंलिक महंमद

प्रभाव जायसी मंलिक महंमद म्हळ्यार पह्मावत ह्या नामनोच्या हिंदी काव्याची रचना करपी एक सूफी संतकवी.जायसी ह्या ताच्या आडनावावेल्यान तो उत्तर प्रदेशांतल्यान रायबतरेली जिल्ह्यातल्या जायस वाठारांत रावपी आसूंक जाय, अशों म्हण्टात. मलिक हे ताचे उपाधीवेल्यान ताचे पूर्वज इराणांतल्यान भारतांत आयले आसूंक जाय, अशें एक मत प्रचलित आसा. ताचे जिणेविशीं निश्र्चत म्हायती मेळना. ताच्या बापायचें नांव आसल्लो आनी तो शेतकाम करतालो.

साहित्य मळार वावर

शेख महउद्दीन हो जायसीचे गुरू आशिल्लो. सातव्या वर्सा जायसी,देवी य़ेवन एका दोव्यान कुड्डो आनी एका कानान भेड्ड जालो.ताचें मुखामळूय विद्रूप जालें. तो एका पांयान लंगडोय आशिल्लो. तो लखनौ जिल्ह्यांतल्या अमेठी राज्यात फकरी जावन रावतालो आनी मंगरा नांवाच्या दाट रांनांत रावन आपली साधना करतालो. ह्या रानातूच एका शिकार्यामची गूळी  लागून ताका मरण आयलें,अशें म्हण्टात. जायसीन बरयल्ले ग्रंथ अशेच.पह्मावत,अखरावट, आखिरी कलाम, महरी बाईसी, (चिञरेखा) आनी मोस्तीनामा (मसालनामा). हेभायर आनीकूय बरीच रचना ताणें केल्या, अशें म्हण्टात., पूण ती आयज तरी मेळना. पह्मावत ह्या खंडकाव्याक लागून जायसीक अज्रंवत रूपकाचो घाट दिवपाचोय ताणें यत्न केला. ह्या काव्याचेर कीर्त मेळ्ळी. ह्या काव्याचो रचनाकाल हिजरी 947 (सुमार 1540) आसतलो, अशें मानतात. चितोडचो राजा रतनसेन आनी सिंहलव्दीपची राजकन्या पह्मिनी हांचे प्रणयकथेचेर हें काव्य आदारिल्लें आसा. पह्मिनीची इत्सा धरून अलाउघीनान चितोडचेर घाल्ली घुरी आनी पह्मिनीची केल्लो जोहार , ह्या इतिहासीक घङणुको ह्या काव्यांत आदार म्हूण घेतल्यात. जायसीन आपले प्रतिभाशत्क्तीटच्या बळग्यार हे कथेक एक सोबीत रूप हाडलां.ह्या सगळया काव्याक आध्यात्मिक सूफी सिध्दांत आनी भारतीय तत्वगिन्यानांतल्या अव्दैत मताचो पडला.