आर्द्रा

भारतीय सत्तावीस नखेत्रांतलें सवें नखेत्र. हातूंत एकूच नखेत्र आसा अशें मानतात. ह्या नखेत्राचें नांव गॅमा जेमिनोरम (अॅल्हेना) अशें आसून ताचे विषुवांश 6 ता. 34 मि. क्रांती 16˚ 27’ प्रत 1.93. सुमार 21 जूनाक सूर्य ह्या नखेत्रांत प्रवेश करता. आर्द्र म्हळ्यार ओलें. हें पावसाचें म्हत्वाचें नखेत्र आशिल्ल्याकारणान ताका अशें नांव पडलां आसूंक जाय. हाचो आस्पाव मिथुन राशींत जाता.खंयचें नखेत्र आर्द्राचें मानचें हेविशीं वेगवेगळीं मतां आसात. कांय जाण ‘ कांक्षि ’ वी ‘ कक्ष ’म्हळ्यार ‘ आल्फा ओरिऑनिस ’ (बेटलज्यूझ) हें, तर कांय जाण व्याधाचें नखेत्रूय आर्द्रा नखेत्राचें अशें मानतात. पूण कांक्षि हें मृगांतलें समजप बरोबर आनी व्याधाचोय मृगाकडेन संबंद आसताच. देखून, ‘ गॅमा जेमिनोरम ’ हेंच आर्द्राचें मानप बरोबर अशें शं. बा. दीक्षित हाचें मत आसा. ह्या नखेत्राची देवता रुद्र आनी आकृती मणी अशें मानतात.

आर्द्रेची मूर्त कशी करची तें हेमाद्रीन अशें सांगलाः

श्वमुखी कृष्णवर्णा तु रक्तार्द्रा शूलपाणिनी

नीलवस्त्रा वृषारुढा वाƧ स्थिमालाविभूषणा।

अर्थ- सुण्याचें तोंड, काळ्या रंगाची, रगताभशेन ओली, हातांत शूल, निळें लुगट, बैलाचें वाहन आनी हाडांच्या मणक्यांचे अलंकार धारण केल्ली अशी आर्द्रेची मूर्त करची.