असोळणे

देवनागरी

Romi

Administrative map of Goa

Assolna/Oson'nnem,asolem ganv ani kaim na.

असोळण्यां हो दक्षिण गोयांतलो एक ल्हानसो गां. हो गांव साश्ट तालुक्यांत आसा. ह्या गांवच्या सरभोंवतणी दुसरे गांव आसात. ते म्हणल्यार चिंनचिंनीम (4.6ल कि.मी), वेळ्ळी (3 कि. मी), आंबेली (3 कि. मी), कुकळ्ळे (2.4 कि.मी) आनी कावेलोसी. ह्या चारूय गांवांमदी असोळणेचो गांव रांनांतलें एक सोबीत फूल कशें दिसता.

शब्दशास्त्र

लोककथा प्रमाण असोळणें हें नांव आसलें ना ह्या कोंकणी उतरांतल्यान आयलां - जाचो अर्थ जाता असोळण्यो सारकिल्लो दुसरो आनीक गांव ना.

पंचायत

असोळणे गांव हो असोळणा पंचायत घराक लागू जाता. ह्या पंचायत घराचें उक्तावण 1984 वर्साच्या ओक्टोबर म्हयन्यांत जाल्लें. ह्या समारंभाक नुस्तेमारी खात्याचो आदलो आमदार श्री. फांसिस्को सी. सारदिना, विधी मंडळाचे आमदार श्री. मानुएल फेर्नांनडीस हाजीर आसले. ह समारंभ 19 डिसेंबर 1987 वर्सा जाल्लो.

मुखेल शारांक असोळणेचें अंतर

असोळणेच्या मडगांवचें शार 11 कि.मीच्या अंतराचेर आसा. गोयंची राजधानी 44 कि.मीच्या अंतरार आसा. अखेरेख केपें शाराचो अंतर 13.9 कि.मीच्या अंतरार आसा आनी कुडतरीचो गांव 22.1 कि. मीच्या अंतरार आसा.

भुगोल

असोळणे गांवची भुगोल रेशा 15°10'49"N 73°58'18"E

sal noi Assolna

न्हंय

साळ न्हंयचे कुशीक आशिल्लो हो गांव, चारूय वटांनी सोबीत सुंगर गावांनी वशिल्लो आसा. साळ न्हंय ह्या गांवच्या उतर आनी दक्षिण दिकेक आसा.

येरादारी

असोळणे गावांत राष्ट्र मार्गाची आनी रस्त्याची सेवा उपभुंयेक मेळटा. तशेंच ह्या मार्गाक लागून असोळणे गांव मडगांव शाराक चड लागीं आशिल्लो पळोवपाक मेळटा. ह्या मार्गाक लागून हो गांव भोंवतणच्या सगळ्या गावांक लेगीत लागीं करता.

लोकसंख्या

2011 वर्सा, ह्या गांवची लोकसंख्या 3410 इतली आसली. ह्या गावांत सगळीं मेळून 891 घरां आसात. ह्या गावांत 1669 दादले आनी 1741 बायलो आसात. ह्या गांवचे शिक्षीतताय 2923 जावन आसाय हेर जाती जमातींचो आंकडो 111 आसा. पुराय लोकसंक्येंतलो 1193 लोक काम करपी वर्गांतलो जावन आसा.

धार्मीक स्थळां

Betal temple Assolna

ह्या गावांत मुळचीं चार देवळां आसात. बेतालाचें देवुळ, सांतेरीचें देवुळ, पुरसाचें देवुळ आनी देवकी देवुळ

बेताळाचें देवुळ

हें देवुळ 1583 वर्सा स्थापित केल्लें. पूण पुर्तुगेजांनी ह्या गांवांत धर्मांतरण करपाक लागिल्ल्यान कांय हिंदू लोकांनी ह्या बेलाळ देवाची मुर्त व्हरून दुसर्या जाग्यार स्थापित केली (फातर्पे). हें बेतालाचें असोळणेच्या बाजारांत आसा.

hanuman temple Assolna

ह्या गावांतले एख देवुल हनुमानाक ओंपिल्लें आसा. ह्या देवळाचें उक्तावण 13 मे 1994 वर्सा विश्वनाथ शंकर आरोलकर ह्या सुटके झुजाऱ्याच्या हस्तुकीं जाल्लें.

रेजीना मारट्यम इगर्ज ==

असोळण्या ह्या गावांत रेजीना मारट्यम इगर्ज आसा. ही इगर्ज 1616 वर्सा बांदिल्ली. क्रिस्तांव धर्मांतली ही एकूच इगर्ज ह्या गावांत आसा. ही इगर्ज पुराय संवसारांत सेना राखपा खातीर बांदिल्ली. आदीं ही इगर्ज एका किल्ल्यार आशिल्ली. 1583 वर्सा पुर्तुगेज आनी कुकळ्ळेच्या लोकांमदीं झगडीं सुरू जालीं. हाचे फाटलें कारण म्हणल्यार पुर्तुगेजांचो जेजुइत पाद्री हिंदू लोकांचो धर्म बदलतालोय ह्या रागान कांय गांवकार एकठा आयले आनी जेजुइत पाद्रीक आनी तांच्या कांय लकांक जिवेसीर मारलें. उपरांत ही गजाल सुटावी करपाक पुर्तुगेज मदीं पडले. ताचेंय रुपांतर झुजांत जालें. पुर्तुगेजांनी कुकळच्या लोकांक जिवेशीं मारलें. ह्या दिसाच्या उगडासाक तांणी असोळणेची ही इगर्ज बांदली.

मिनेझीस लोहीया चौक

19 November 2011 ह्या दिसा ह्या चौकाचें उक्तावण जाल्लें. हो चौक डॉ. जुलियांव मिनेझास आनी डॉ. राम मनोहर लोहिया हांकां ओपला.

समाज सभाघर

आख्ख्या असोळण्यांत एकूच सबाघर आसा आनी तें म्हणल्यार रेजीना सभाघर. हें सभाघर इगर्जेच्या सामकें लागीं आसा.

sports ground Bainaque vaddo

खेळ मैदान

असोळणे गावांत एकूच मैदान आसा आनी तें बायनाकु वाड्यार आसा.

भुरग्यांची बाग

ही बाग Parliament Local Area Development Scheme (MPLADS) ह्या येवजणे खाला बांदल्या. 9 जानेवारी 2013 ह्या वर्सा ह्या बागेचें उक्तावण जाल्लें.

शाळा

असोळणे गावांत पाद्रीच्या वाठारांत व्हडल्या भुरग्या खातीर 1950 वर्सा एक शाळा उबारली. आनी धाकल्या भुरग्यांचें इश्कोल 1984 वर्सा उबारलें. आतांच्या कालार ह्या गावांत तीन स्कुलां आसात.

Regina Martyrum High School Assolna

3. इंग्लीश मिडीयम स्कूल

ह्या भायर ह्या गावांत एक मराठी शाळा आसा.

राजवाड्यांचे घराबे(Palatial houses)

1. Solar Dos Monteiros – हें घर असोळणेच्या मुखेल वाटेचेर आसाय हें घर 1730 वर्सा बांदिल्ले. ह्या घरांत 2 सालां आसात. सेलिना आनी डॉ अरमान्डो मोंटेरो हांच्या नांवार हें घर आसा. 2. Menezes Mansion- फामाद सुटकेझुजारी डॉ. ज्युलियांव मिनेझास हांचें हें घर ह्या घरांत पुर्तुगेजांआड झुजपाची म्हत्वाची तयारी जाताली.

भाड्याचीं वाहना

भाड्याचीं वाहनां असोळणेच्या बाजारांत उपलब्ध आसात. जायतो सोक बाजारांतल्यान सामान घेवन भाड्याच्या वाहनान घरा वतात.

फॅरी

असोळणेच्या गावांत एक व्हडली न्हंय आसा आनी न्हंयचे देगार फॅरी आसा. ही फॅरी लोकांक आलतडी सकून पलतडीं व्हरून पावयता. ह्या गावांत खाणांचे, पेयांचें, नुस्तें पागपाचे साबार आकर्शक जागे आसात.

फामाद मनीस

ह्या गावांत जायते व्हड सुटकेझुजारी जल्माक आयले. नामदेव लोटलाकर, विश्वनाथ आरोलकर, प्रल्हाद बुदोलकार अशीं कांय नांवां आमच्यांनी घेवं येता. महान सुटकेझुजारी ज्युलियांव मिनेझास हांचो जल्म 9 ऑगस्ट 1909 ह्या वर्सा जाल्लो. ताणें गोंयच्या सुटके झुजांत म्हत्वाचो वांटो आशिल्लो.

पारंपारीक वेवसाय

ह्या गांवचो मुखेल पारंपारीक वेवसाय म्हणल्यार नुस्तेमारी. ह्या गावांत जायते खारवी आसात. गावांतले चले आपल्या कुटुंबावांगडा नुस्तें पागपाक वतात. त्याबायर ह्या गावांत शेतकाम, पदेरपण, सुर काडपी, शेट, गिरणीचो वेवसाय असें साबार वेवसाय चलतात. ह्या गांवचें मुकेल पीक म्हणल्यार भात आनी नाल्ल. त्याभायर गिमाच्या दिसांनी असोेळणेच्या बाजारांत आंबे आनी पणश विकते घेवपाक मेळटात. असोेळणेच्या बाजारांत आमकां तरेकवार नुस्तें पळोवपाक मेळटा. असोळणेचो बाजार नुस्त्याक लागून खूब फामाद आसा. ह्या बाजाराची मुकेल खाशेलताय म्हणल्यार हांगां सुंगटाचे कितलेशेच प्रकार पळोवपाक मेळटात.

फेस्तां आनी परबो

ह्या गांवचे मुखेल इगर्जेचें फेस्त नोव्हेंबराच्या तिसऱ्या आयताराक मनयतात. फेस्ताच्या निमतान पयलें 9 नोवेना जातात. त्याभायर कितलीशींच ल्हान - व्हड फेस्तां आनी परबो ह्या गावांत मनयतात.

जागोर

ह्या गावांतले क्रिस्तांव खारवी आनी सुर काडपी जागोर सादर करतात. हो जागोर पावसाच्या सुरवाते वेळार सादर करतात. गांवचो सगळो लोक व्हडा उमेदीन आनी खुशालकायेन ह्या जागरांत वांटो घेतात. गावांतले सगळे चले मेळून कोंड्याची आनी लाकडाची माची तयार करतात. सद्दयाच्या कालांत हो जागोर उकत्या मलार वा जाग्यार सुरू करतात. ताका मांड म्हणटात. ह्या मांडार सगलो लोक आपलो धोल आनी घुमठ घेवन उमेदीन वाजयतात. ह्या वेलार मधुर ताळ्यान जायते तरेची गितां, संगीतां आनी गायनां वाजयतात.ह्या जागोराचो मुखेल ढोलक वाजयतात. रिवाजाचीं कांतारां म्हणटात. हो जागोर आनी कांतारां सगळ्या खारवी भाव - भयणांक एक करून बरोबर हाडटात आनी तांचेमदलो मोग वाडयतात. सगळ्या जातींतलो लोक ह्या जागरांत वांचो घेतात.

सांगोड

असोळणेचया गावांत सांगोड ही एक व्हडली परब. ही परब खारवी सां. पेद्रुक भेटयतात. ही परब दर वर्सा 29 जून हाया दिसा जाता. खारव्यांची ही एक व्हडली परब. ह्या परबेक खारवी लोक एक थेप बांदतात. ही थेप तांचेखातीर माची. ह्या थेपार लोक गायतात, नाचतात. साळ न्हंयत उडी मारून आपल्या जिणेंत खुसालकाय हाडटात. ह्या सांगोडांत तीन जोमे आसात आनी ते म्हणल्यार, तारी वाड्यांतलो पयलो जोमो, कोल्यावाड्यांतलो दुसरो आनी आंबेली वाड्यांतलो तिसरो जमो. पाद्री सांगोडाचेर बेसांव घालून, नुस्त्याच्या जाळीचेर आशिर्वाद घालून, भक्तीचीं कांतरां गावन देवाक उलो करतात आनी दिनवासतात. हेर गावांतलो जायतो लोक हो सांगोड पळोवपाक येतात.

कॉरेज्माचो पवित्र शुक्रार

ह्या दिसा असोळणेचो लोक नुस्तें मारूंक वातात. एक परंपरा असोळणेच्या गावांत आसा. ती म्हणल्यार ह्या दिसा लोक नुस्तें मारून वा घरून आपल्या घरा हाडुन रांदून खातात. पवित्र शुक्राराक असोळण्या जायतें नुस्तें मेळटा.

बेतालाची पालखी वा शिगमो

असोळणे गावांतल्या कांय लोकांक पुर्तुगेजांनी बाटयल्लें. ह्या कारणाक लागून ह्या गावांतली बेतालाची मुर्त फातरप्यां व्हरून दवरिल्ली. दर वर्सा बेताळाची मुर्त ह्या गावांत शिगम्याच्या वेळार हाडुन दवरतात. ही मुर्त फातर्पेच्यान असोळण्यां चलून हाडटात आनी ती तीन दास मेरेन दवरतात.

असोळणेचो बाजार

असोळणेचो बाजार हो एक खेरीत बाजार. ह्या बाजारांत लोकांची खूब गर्दी आसता. हांगा चार रस्ते आसात - पुर्वेचो रस्तो कुकळ्ळे वता, पश्चिमेंतलो रस्तो कावेलोसी वता, दक्षिणेंतलो वेळ्ळी वता आनी उत्तरेचो रस्तो चिंनचिनीम वता. असोळणेचे सरभोंवतणचे गांव ह्या बाजाराक लागून लागी आयिल्लें आमकां दिसता.

Tinto Fish market Assolna

तिंटो बाजार

ह्या बाजारांत जायतें नुस्तें मेळटा. हो बाजार साळे नुस्त्याक लागून खूब फामाद आसा. दक्षिण गोंयचो लोक ह्या हाजारांत नुस्तें व्हरपाक मुजरत येतात. आयतारा दिसा ह्या बाजारांत शेजारच्या गांवचो लोक गर्दी करतात. हिंंदू लोक सादारणपणान सोमाराक नुस्तें खायनात. तरी आसतना ह्या बाजारांत येवन ते खूब नुस्तें व्हरतात. आयतारा दिसा नुस्त्याची दर खूब आसता.

assolna bridge

आयच्या काळांतली उदरगत

सद्दयाच्या कालआंत अशोळणे गावांत एक पूल बांदला. हो पूल असोळणे सकून कावेलोसींम मेळटा. असोळणेच्या आनी सरभेंवतणच्या लोकांक हो पूल खूब फायद्याचो. असोळणे हो एक सोबीत आनी कश्टकरी लोकांचो गांव. ह्या गावांत आमकां जायतीं पेस्तां आनी परबो पळोवपाक मेळटा. तशेंच एक इतिहासीक गांव म्हण ह्या गांवान नामना जोडिल्ली आसा.

Polleiat

Goy Wikivoyage