जॉर्ज इव्हाग्रियु फ्रांसिस्कु

जॉर्ज इव्हाग्रियु फ्रांसिस्कु हो सुटके झुजारी आशिल्लो.

जल्म आनी शिक्षण

इव्हाग्रियु फ्रांसिस्कु जॉर्ज हांचो जल्म 6 मार्च 1925 दिसा करमणें-साश्टी हांगा जालो. तांच्या बापायचें नांव तीतु मानुएल जॉर्ज. तांणी लिसेवाचें सातवें वर्स मेरेन शिक्षण घेतलें.

सामाजीक वावर

गोमंतक प्रजामंडळ हें संस्थेखातीर ताणीं तळमळीन वावर केला. डॉ. ज्युलियांव मिनेझीस हाणीं उजवाडायिल्ल्या गोमंतक आनी उ येराल्दु (O HERALD) ह्या दिसाळ्या खातीर ते बरोवप करताले. नॅशनल काँग्रेस गोंय संघटनेचे ते संस्थापक वांगडी आशिल्ले. हे संघटनेच्या 18 ऑगस्ट 1946 दिसा लोंढा वाढाऱांत जाल्ले पयले बसकेंत तांका सरचिटणीस म्हूण वेंचून काडिल्ले.

जिणेतले प्रसंग

6 नोव्हेंबर 1946 दिसा पुलिसांनी तांका कुंकळे सत्याग्रह करता आसतना धरले. तांका बरोच मार दिलो आदी 45 दीस बंदखणींत दवरलें. बंदखणींत सावन सुट्टकच नॅशनल काँग्रेस गोंय संघटनेच्या बेळगांव आनी कानपूर शारांत आशिल्ल्या कार्यालयांच्या सत्याग्रही शिबिराचो तांका मुखेली नेमले. 15 ऑगस्ट 1947 दिसा ते कसलींय नदर्शनां करत म्हूण फोंड्यां वाठारांत पुलिसांनी तांका राजाराम प्रियोळकार आनी गोपिनाथ लोटलीकार हांचे वांगडा धरलें. तांच्या घराचेर धाड घाली आनी तांच्या घरांत आशिल्लें सगळें साहित्य जप्त केलें. पुर्तुगेजांआड ते लेख आनी पत्रकां उजवाडायताले म्हूण पुर्तुगेज सरकाराच्या प्रादेशिक लश्करी न्यायालयांत (Territorial Military Tribunal) 22 मार्च 1948 दिसा तांका पांच वर्सां बंदखणींत ख्यास्त फर्मायली. ते भायर पंदरा वर्सा खातीर तांचे राजकी हक्क काडून घेतले. 1972 वर्सा भारत सरकारान ताका ताम्रपत्र दिवन तांचो भोवमान केलो. 20 ऑगस्ट 1978 दिसा पणजे शारांत तांका अपघाती मरण आयलें. तांचे निमणे इत्सेप्रमाण तांका हिंदू पध्दतीन, पणजेचे हिंदू स्मशानभुंयेंत अग्नी दिलो. 18 जून 1984 दिसा गोंय सरकारान ताच्या सुटके झुजांतल्या वावराचो मरणोत्तर भोवमान केलो.

हेर वावर

एक बरे बरोवपी म्हूण जॉर्ज इव्हाग्रियुची नामना आसा. ते पत्रकार आसले.1942-61 काळांत तांणी सुटके चळवळीचे पुस्तिका आनी जायतीं पत्रकां उजवाडाक हाडिल्लीं. बंदखणींत सावन सुटका जातकच मुंबय डॉ. टी. बी. कुन्य हांणी सुरू केल्ल्या आनी उजवाडाक हाडिल्ल्या आझाद गोंय ह्या नेमाळ्या खातीर तांणी जायतो वावर केलो. 1955 वर्सा ते आकाशवाणीचेर कोंकणी आनी पुर्तूगेज भाशेंत विदेशी वितरावणेच्या विभागांत काम करूंक लागले. 1970 वर्सा ताणीं आकाशवाणीवेले नोकरेक सोडचीट दिली. उपरांत ते “उजवाड” ह्या रोमी लिपींतल्या कोंकणी दिसाळ्याचें संपादन करूंक लागले. गोंय पुर्तुगेजांच्या शेखा खाला आशिल्लें तें मेकळें करपा पासत खूब सुटके झुजारी तनमनान वावुरलें. कितलेश्याच जाणांनी आपल्या प्राणांची आहूती दिली. पुर्तुगेजांनी दिल्ले त्रास सोशिकतायेन सोंसले. पूण एकच ध्यास मनांत घेवन सत्याग्रही वावुरताले तांतुतलेच एक इव्हाग्रियु फ्रांसिस्कु जॉर्ज.