देवी रोग

देवी रोग हो एक वशाचो रोग. ह्या रोगाक लागून दुयेंतीक जोर येवन कातीर उदकाचे आनी मातेरीचे फोड येतात. मागीर हो रोग भयंकर रूप घेता. जाका लागून रोग्याचे दोळे, मेंदू, सांदे आनी हेर भागांचेर वायट परिणाम जावंक शकतात. हो एक जीवघेणो रोग. एकदां ह्या रोगाची धाम वाठारांत आयली म्हण्टकच ती घराघरांतल्यान पातळत वता आनी कितलेशेच रोगी ह्या रोगाक लागून मरतात. पुर्विल्ल्या काळांत एकदां ही धाम पातळ्ळी म्हण्टकच तें देवीचें रागणें वा कोप अशें समजताले. हे अंधश्रध्देचे भावनेक लागून दुयेंसाचें स्वरूप आनिकूय भिरांकूळ जातालें. 1967त संवसारीक भलायकी संघटनेत (W.H.O.) संवसारभर देवी निर्मूलन कार्यक्रम आंखलो आनी तो रोखडोच चालीक लायलो. 1977त सोमालियांत जो देवीचो रोगी दिसून आयलो, तो सामको निमाणो दुयेंती थारलो. हे संघटनेन मे 1980त, संवसारभर देवी रोगाचें पुराय निर्मूलन जाल्ल्याची घोशणा केली.

हे संघटनेन मे 1980त, संवसारभर देवी रोगाचें पुराय निर्मूलन जाल्ल्याची घोशणा केली. हो वायरस उस्वासावांगडा आंगांत भितर सरता आनी थोडया दिसांनी रगताच्या शिरांनी पातळटा. हांगा हो वायरस पेशींचो नाश करता आनी कातीचेर व्हडले व्हडले उदकाचे फोड दिसतात. ह्या दुयेंसाक लागून तोंडार खोल मावो उरतात, कारण घाम तयार करपाच्यो (Sebaceous glands) ह्यो तोंडार खूब प्रमाणांत आसतात. त्यो ह्या दुयेंसान नश्ट जातात.

हो रोग, रोग्याच्या वांगडा रावत जाल्यार वा ताणें वापरिल्ल्यो वस्तू लेंस, चादर, आयदनां वापरीत जाल्यार दुसऱ्याक जावं येता. देवीचो रोगी आंगार फोड येवंच्या पयल्या दिसासावन फोड पेखून ताची वयली खवळी पडमेरेन दुसऱ्याक देवीचो रोग दिवंक शकता. देवीचो रोग खंयचेय पिरायेच्या मनशाक जावंक शकता. भारतांत दोन सप्तकांच्या नवजात भुरग्यांपसून ते 85 वर्सांच्या म्हाताऱ्यामेरेन देवीचे रोगी सांपडल्यात. हो रोग चड करून उण्या अर्थीक उत्पन्न आशिल्ल्या आनी उणी समाजीक जाणीव आशिल्ल्या पंगडांनी दिश्टी पडटा. ह्या रोगान मरण पाविल्ल्यांचें प्रमाण सामके भुरगे आनी म्हातारे हांचेमदीं चड दिसता. देवीचें प्रमाण भारतांत डिसेंबर ते मे म्हयन्यांमदीं चड आसतालें.

लक्षणां

देवी आयिल्ल्या दुयेंतीच्या वशान दुसऱ्या मनशाक हो रोग जालो म्हण्टकच बारा दिसांनी त्या रोगाचीं लक्षणां दिश्टी पडटात. हें दुयेंस चार टप्प्यांनी दिसता.

सुरवातीचीं लक्षणां (Phase of Prodroure) :हातूंत रोग्याक खूब जोर (सुमार 102* ते 106* फॅ.) येता. ताची तकली आनी आंग फोडूंक लागता. पोट दुखता आनी ओंकारे सुरू जातात. जोर तीन - चार दिसांनी देंवता. पूण रोग्याक जिवाक बरें दिसना.
पुळेर येवप (Eruptive Phase) : ह्या वेळार रोग्याच्या ताळ्यांत दुखूंक लागता. तोंडांत भितर फोफटां येतात. हांचेवांगडा तोंडार आनी हाता-पांयार तांबड्यो पुळयो येवपाक सुरू जाता आनी मागीर हे फोड भुजांचेर, धडाचेर आनी तळव्यांचेर पातळटात.
उदकाचे आनी मातेरीचे फोड येवप : तांबड्या पुळयांचें रूपांतर तीन-चार दिसांनी उदकाचे फोड येवपांत जाता. हे फोड तोंडार आनी हातापांयांचेर चड दाट आसतात. उपरांत थोड्या दिसांनी हे फोड मातेरीन आनी केन्ना केन्नाय रगतान भरतात. ह्या काळांत रोग्याक परतून जर येता.
निवळपाचो काळ : फोडाचे वयर खवळी जावपाक लागता आनी फोड सुकून येतात. खवळी पडटकच थंय मावो उरतात. ह्यो मावो ल्हान आनी खोल आसतात आनी तोंडार चड प्रमाणांत आसतात. दुयेंसाची सुरवात जावन ते खवळी सुकून पडपाक तीन सप्तकां लागतात.

वायट परिणाम

कातीच्या फोडांचें इन्फॅक्शन जावं येता. हें इन्फॅक्शन रगतांत पावन, रगतांत मातेर जावंक शकता (Septimica) आनी मनीस मरूंक शकता. इन्फॅक्शन पुल्मांवांनी वचून न्युमोनिया जाता. दोळ्यांचें वेग वेगवेगळ्या पड्ड्यांचें इन्फॅक्शन जावन मनीस कुड्डो जावंक शकता. इन्फॅक्शन मेंदवाक मारून मेंदवाचो जोर येवंक शकता आनी मनीस अपंगूळ जावंक शकता वा ताका मरण येवं येता. हें इन्फॅक्शन सांद्यानी वा हाडांनी पावन सांद्यांत उदक जाता आनी हाडाक मार बसता. वृषणांक (कोयांक) (testes) इन्फॅक्शन पावं येता (orchitis). ह्या रोगाचें निदान करतना कांय गजाली म्हत्वाच्यो आसात. रगतांतल्यो धव्यो पेशी (White Blood Cells) हांचें प्रमाण रगतांत सुर्वेक उणें जाता आनी मागीर तें वाडटा. फोडांतल्या उदकाचें इलॅक्ट्रॉन सूक्ष्मदर्शकावरवीं परिक्षण करून वायरस सोदून काडूं येता. वायरसाची परिक्षा घेवन ह्या वा.रसांवरवीं देवी जाल्या कांय ना हाचो सोद घेवं येता.

वखद

देवीच्या दुयेंसांचेर रामबाण अशें वखद ना. पूण दुयेंतीचें भोंवतणी निवळसाण राखप खूब गरजेचे आसता. फोडांचें इन्फॅक्शन जावंचे न्हय आनी हेर दुश्परिणाम जावंचे न्हय म्हणून जतनाय घेवंची पडटा. न्फॅक्शन जाल्यार प्रतीजैव वखदां वापरतात. रोगांक व्हडाप्रमाणांत पातळ आहार दिवंक जाय. कातीच्या फोडांचेर कसलेंच वखद लावपाक जायना.

देवीचें वासीन हें दुयेंस जावंचे न्हय म्हणून खूब उपेगी पडटा. रोगांच्या संर्पकांत आयिल्ल्या मनशांक हें वासीन रोखडेंच दिलें जाल्यार हें दुयेंस जायना. भुरगेपणांत वासीन घेतल्यार लेगीत वासीन परत घेवंचे पडटा. दुयेंस जावंचे न्हय म्हणून Methisazone हे वखद घेतात. थोडेकडेन दुयेंस जावंचे न्हय म्हणून वासीना वांगडा इम्युनोग्लोबीन हे इंजक्शन लंगीत वापरतात. सद्या देवीचें वासीन फकत वायरसाच्या प्रयोगशाळांनी काम करपी मनशांक दितात.

1961 वर्सासावन सुमार धाखेपें देवीचें दुयेंस भारतांतल्यान युरोपाक पावलां. जर्मनी, युको, पोलंडांत हेम दुयेंस मेळ्ळील्लें. संवसारांतल्या सगळ्याच वाठारांनी हें दुयेंस दिश्टी पडलां. पूण भारतांत हाचें प्रमाण बरेंच चड आशिल्लें. भारतांत राश्ट्रीय देवी रोग निर्मूलन कार्यावळींची स्थापणूक 1962त जाली. भारतातल्या दरेका मनशांक वासीन दिवप, हो हे कार्यावळींचो हेत आशिल्लो. 1962 ते 1966 मेरेन सुमार स कोटी लोकांक मुळावी वासीनां दिल्लीं. 1973 वर्सा भारत सरकारान देवी रोगाआड खर मोहीम सुरू केली. 1975 वर्सा भारतांत देवीचें समूळ निर्मूलन करपाची कार्यावळ चालीक लायली आनी तिका अपेक्षीत यश आयले.

भारतांत 1900 ते 1920 वर्सा मेरेन देवीपसून आयिल्ल्या मनशांचे प्रमाण दर लाख लोकांफाटल्यान 190 ते 800 अशें आशिल्ले. हें प्रमाण 1947 ते 1943 वर्सांमदीं 150 जालें. 1958 ते 1965 ह्या काळांत देवाक लागून मरण पाविल्ल्या लोकांचे 75% भारतांतूच आशिल्ले.