धनु

धनु राशीचक्रातली णववी रास. ही सगळ्यांत दक्षिणेकडली रास. भारतीय पध्दतीप्रमाण मूळ, पूर्वाषाढा आनी उत्तराषाढाचो पयलो चरण (चतुर्थांश) हीं सवायदोन नखत्रां हे राशींत येतात, पूण अस्तंते क्षेत्रात्मक पद्दतींत मूळ हें वृश्चिक राशींत आस्पावल्लें आसा. वयलो भाग धनुर्धारी मनशाचो आनी सकयलो भाग (धड) घोड्याचो असो अश्वमानव प्राणी, अशी हे राशीची आकृती आसा. गुरू हो तिचो स्वामी. ही रास उदेंतेची स्वामिनी आसून ती अग्नीराशी आनी क्षत्रियवर्णी समजतात. ही राशी वृश्चिक आनी मकर राशीच्या दरम्यान विस्तृत (होरा 17 ता. 40 मि. ते 20 ता. 20 मि. आनी क्रांती -12(0) ते -45(0); ज्योतीशशास्त्रीय सहनिर्देशक पद्दत) पातळिल्ली आसा. ही रास जुलय आनी ऑगस्टांत रातची दक्षिणेकडेन बरी दिसता. हिच्यांत सवे प्रतीमेरेनचीं 47 नखेत्रां आसून तातूंतले डॅल्टा, एप्सायलॉन, लॅम्डा, झीटा, आल्फा, बीटा आनी म्यू हीं म्हत्वाचीं नखेत्रां आसात. आकाशगंगेचो सगळ्यांत तेजिश्ट भाग धनु राशींत आसून आकाशगंगेचो एक फांटो हे राशींतल्यान गेल्लो दिसता. हिच्या वायव्य भाागांत नखेत्रांची भरपूर दाटी जाल्या. तांतूत गिऱ्यांचोमो, अभ्रिका, तीन नवगिरे, दोन सेफीड रूपविकारी गिरे, सॅजिटेरियस-ए हो रेडीओ उदगम आदी म्हत्वाचे खस्थ पदार्थ आसात. दक्षिण संस्तंभ (दक्षिणयनान्त बिंदू) हे राशींत आसून 22 डिसेंबरा दिसा सूर्य थंय येवन उत्तरायणाक सुरवात जाता. 22 नोव्हेंबराक सूर्य हे राशींत प्रवेश करता. कार्ल जान्स्की हाणें हें राशींचे दिशेकडल्यान रेडिओ प्रारण (तरंगरूपी उर्जा) येता आशिल्ल्याचें 1931-32त सोदून काडलें. ग्रीक पुराणकथेप्रमाण चिरॉन हो सॅटर्नचो (शनीचो) चलो, एक खांपो धनुर्धर आशिल्लो. हर्क्युलीसाच्या विखारी बाणान ताका मरण येतकच ज्युपिटरान (गुरून) ताका मळबांत ताऱ्यापद दिलें. तो मळबांत वृश्चिकाचेर बाण रोखून आसा. चिरॉन म्हळयार बैल मारपी अशेंय समजतात. कारण धनु रास उदेता तेन्ना वृषभ (बैल) राशींतल्यान गिऱ्यांचो अस्त जाता. हे राशींत जल्म घेवपी मनीस रागीट, सडसडीत उलोवपी, कलेंत हुशार , पुण्यकर्मा करपी, सुखी आनी धनवान जाता, अशें जातकचंद्रीका आदी ग्रंथांनी सांगलां.