माकाबेवस आचें पयलें पुस्तक
देवनागरी
|
|
|
माकाबेवस आचें पयलें पुस्तक
[बदल]1 Maccabees
माकाबेवांचीं दोन पुस्तकां जुदेवांचे पवित्र पुस्तकाचे वळेरींत नासलीं, पूण तीं पवित्र आत्म्याचे स्फुरतेन आनी प्रेरणान बरयल्यांत, अशें पवित्र-सभा मांदून घेता (तांकां आमी 'देवतेरो-चाननीचाल' पुस्तकां म्हणटावं. ) सेलेवसीद राजां आड, कोण भाशेन जुदेव पर्जा धर्मिक आनी राजकरणीक सत्त्या मेळोवन घेवंक सोदताली, हें ह्या पुस्तकांनीं दाखयलां. हे काणयेंतल्या मुखेल पात्रा फाटल्यान माकाबेवस ह्या पुस्तकाचें नाव आयलां (पळे १माक. २/४). मागी रह्या नांवान ताच्या भावांक-उय पाचारतले. माकाबेवसाचें पयलें पुस्तक आंत्यकूस ऑपिफानेस (१७५ क्रिस्ती शका आदीं) तें जुयावं हिरकानुस (१३४ क्रिस्ती शका आदीं) हांच्या काळार जुदेवांच्या इतिहासांत घडलल्यो घडण्यो उगडापयो करता. पुस्तकाची इतिहासीक बारीकसान म्हळ्यार हास्मोन्यासाच्या व माकाबेव घराण्यांतलो मदलो भाग. ज्या कुटूंबाक इसरायेल पर्जेची राखण करूंक विंचून काडल्या, हे दिश्टेंत तांचो आदार. हाचे शिवाय पुस्तकांत एक बऱ्यांतलो धर्मिक विशय आसा : सर्वेस्पोराचो वावर हे हाणयेंत दिसता. आनी जो कोण ताका विस्वाशी आसा, ताका तो इनाम दिता.
माकाबेवसाच्या पयल्या पुस्तकांत, सुरवातेक प्रस्तावना बरयल्या (अवेस्वर १-२). तांतूंत दोन खर दुस्मानांची खबर आसा. एके वाटेन जुदेवांच्या सहकाऱ्यां बराबर, एक वयर सरतलें ग्रीक राष्ट्र आनी दुसरे वाटेन समूर्तीक आनी देव मंदीरांक विस्वाशी आसलले जुदेवांचें राष्ट्र. पिडापीड दीवपी आनी मंदीराचो भस्म करपी आंत्यकूस ऑपिफानेस एके वाटेन जाल्यार, धर्मिक मेकळेपणा खातीर झुजपी मातातीया दुसरे वाटेन आलसो.
हें पुस्तक तीन भागांनीं वांटलां : मातात्यासाच्या तेगूय पुतांतल्या एका एकाक, दर एक भाग वांटला जुदास माकाबेवस (१६६-१६० क्.श्. आदीं), ३/१-९/२२ आंत्यकूसाचेर जायतीं जयतां मेळयता, देवमंदीर नव्यना बांदता आनी आपले परजेच्क् धर्मिक मेकळीकाय मेळोवन घेता. देमेत्र्युस पयलो राजा खाल ताका चड मेकळीकाय मेळोना तरीपुण तो येसेस्वी जता आनी निकानर जो देवमंदीराचो भस्म येवजितालो ताका तो हारयता आनी जिवेशीं मारता. मागीर जुदेवां आनी रोमकारां मदें कबलात जाता. उपरांत एका झुजांत तो मरता.
ताच्या जाग्यार ताचो भाव जनाथान येता (१६६-१४२), ९/२३-१२/५३ आलेशांद्र बालास, जनाथानांक म्हा करता आनी देमेत्र्युस दुसरो मांदून घेता आनी आंत्यकूस सव म्हर मारता. रोमकारां आनी स्पारतानाकारां मदें कबलात करता. शेच्टीं जनाथान तियगोच्या हातांत सांपडता जो जनाथानाक आनी आंत्यकूस सव्याक जिवेशीं मारता.
त्या उपरांत जनाथानांचो भाव सिमावं ( १४२-१३४), १३/१ १६/२४ देमेत्र्युस दुसऱ्याक सहकार दिता आनी शिंवासन परत जिखून घेता. मागीर तयी, सिमांवांक म्हायादनीक, यादनिकांचो राजपाक आनी फौजेचो हुकूमदार म्हण नेमता, सिमावं हें म्हा-फुडाऱ्याचें पद स्विकारता. मागीर आंत्यकूस सात्वा जुदेवांचेर परतता आनी ताचो जांवंय सिमांवांक आनी ताच्या दोगूय पुतांक जिवेशीं मारता.
हें माकाबेवांचें कथन चाळीस वर्सां पोरयान वेता : १७५ वर्सा क्रिस्ती शका आदीं जेदना आंत्यकूस ऑपिफानेसान हातांत जुटी घेतली, तें १३४ वरस पोरयान जेदना सिमावं मेलो आनी जुयावं किरकानुस सदरेर चडलो. हें पुस्तक हेबरेव भाशेंतल्यान बरयललें पूण आमकां ताचो ग्रेग भाशेंतलो अणकार मेळ्ळा. तें एका पालेस्तीनी जुदेवान बरयलां सुमार १३४ वर्सा क्रिस्ती शका आदीं पूण पोंपेय राजान, ६३ वर्सा, जेरुसाल्याचेर आक्रमण केलें, त्या आदीं जेरूल हें पुस्तक बरयलां. ह्या पुस्तकाच्यो निमण्यो वळी, पळे माक १६/२३-२४ दाखयतात कि कें पुस्तक जुयावं हिरकानुस राजाच्या निमण्या वर्सांनीं बरयलें, घडये रोकडेंच तो मेल्यार उपरांत, सुमार १०० वर्सा क्रिस्ती शका आदीं. हें पुस्तक त्या काळावयलो इतिहास आमच्या दोळयां मुखार दवरता, जरूय असले सरस्पतिंत जायते पावटी आदलो इतिहास वापुडला आनी तेच परीं बरौपयाचें मोनूय जायते पावटी दिश्टी पडता.
ह्या पुस्तकाचो आटाप असो :
माताथियास-आचो जुलूम आनी बोंड १/१ - २/७०
जुदास माकाबेवस-आचें फुडारीपण ३/१ - ९/२२
जनाथान आचें फुडारीपण ९/२३-१२/५३
सिमांवाचें फुडारीपण १३/१-१६/२४