रमेश वेळुस्कार

रमेश वेळुस्कार हें कोंकणीतलें नामनेचे कवी.

जल्म आनी शिक्षण

पाले गावांत जल्मले बाब रमेश वेळुस्कार हें प्रथम श्रेणीचे कोंकणी कवी आसात तांचे अनेक पैलू आसात. लेखक म्हणून, व्यक्ति म्हणून,एक नितळ,मोगाळ मनीस म्हणून ते असामान्य अशी प्रतिभा घेवन जल्माक आयल्यात आनी तशेंच एक उत्कृष्ट कवि म्हुण ते फामाद जाले. तांचो स्वभाव शांत आनी संयमी आसा तसोच सगळ्या परिस्थितीत सगळ्या वातावरणांत ते शांत आसतात. ह्या सगळ्या गजालीचे पडबिंब तांच्या कवितात आनी लेखनांत पडील्लो आमका दिश्टी पडटा.

साहित्यीक वावर

तांच्या कविता भितर भाव भावनाची आनी विचारांची खोलाय आसता तांच्या कवितां भितर आमका शब्द सौंदर्य, अर्थ सौंदर्य आनी भाव सौंदर्य दिश्टी पडटा. रमेशबाबान भुरग्यांखातीर बरयल्या कविताची भास सरळ ,सोपी, लय आशिल्ली आसतात म्हणून तांच्यो ह्यो कविता भुरग्यांक भावतात. 1990 वर्सा ताणी बाल कविता बरोवंक सुरू केले. “भुक भुक भिशु, चानीमामा, फुलपाकुळ, चूचू आनी घुरूघुरू वारो” हे कविता झेले उजवाडाक आयले. तांच्यो ह्यो कविता कोंकणी साहित्यात मोलाची भर घालतात.“मोरपाखां,माती, आंगणी नाचता मोर मोरीया,सावुळगोरी, हिरण्यगर्भ” आनी तनर जोती हे तांचे फामाद कविता झेले. कोंकणी वांगडा हिंदी, मराठी, बंगाली ह्या भासांचेर भेस बरे प्रभुत्व केला. रविंद्रनाथाच्या गिताजलीची ताणी समस्यतायेन अणकार केला. तुकारामाच्या गाथेंतल्या शंबरेक अभंगांचो तांणे नितळ शैलीन अणकार केला. तांचो “समुद्रमुद्रिका” हो हिंदीत कविता झेला प्रसिध्द जाला. “इहलोकाचे एक पेणे” ही दीर्घ कविता ताणे बरयली.रमेशाच्या हिंदी कवितेक, कोंकणी कवितेत जशी लय ताल धुन मेळटा तशी पळोवंक मेळटा. पिसोळ्याच्या पाखां हीं प्रभावी कविता, ही कविता मनशाचे नातें स्पश्ट करता. रमेशबाबाचे कवितेक बरेंचकडे लोक वेदाचो घाट आसता आनी तातूंत शब्दकळा येतात.1979 सालांत मोरपाखां कविता झेल्यांत आयिल्ली “पिसोळ्याच्या पाखां” ही कविता 2009 सालांत भोवली.ही कविता आयज मेरेन वाचकांच्या मनांत जिवी आसा. हे कवितेत भावनीक आनी जिविताचे सौंदर्य लाभता. तांणी “मोनीव्यथा” आनी पर्वनवा ह्यो दोन कादंबरी बरयल्यो. मोनी व्यथा ही एका मोन्याची व्यंग जावंक नाशिल्ली कथा. कुणेकुसकूर आनी किराचे शिक्षण ही बाल नाट्या बरयली.

कवितेचे चित्रण

सैमांतल्या वारों, थेंबो, अश्या सारक्या वस्तूचें ते मानवीकरण करून एक वेगळी प्रतिमा आमच्या मनांत उबी करता. तांच्यो कांय कविता चार पांच ओळीच्यो आसतात पूण तांचो आशय खोल आसता. अश्यो कितल्योशोच कविता तांच्या विंगड विंगड कविताभीतूर शिपडल्यात. तांच्या कवितांतल्यो कल्पना वाचकांचे मन भारावन उडयता.

सैम हो रमेशबाबांचो मोगाळ दोस्त. तांच्या कवितांनी सैमाचें चित्रण भेस बरें तरेन जाता. सैमाचे चित्रण करताना ते स्वताच दंगून वतात. मळब, सागर, न्हंयो, फुलां, अन्गी आदी विशय ते आपल्या कवितांनी मांडटात.सैमाचे वर्णन करताना ते प्रत्येक वस्तूंकडेन समरस जातात. रमेशबाबांचे आनीक एक वैशिष्ट्य की ज्या जाग्यार गरज पडटा थंय ते एक नवोच शब्द घडयतात आनी आपले कवितेत फीट बसतात. तांच्या हिंदी कवितांत अशी उदारणां मेळटात.जिवीतांत जे कितें वायट बरें प्रसंग घडटात तांचे विवेकपूर्ण विश्लेशण करपाची शक्त तांच्यांत आसा.

हेर वावर

रमेशबाबान हिंदी, इग्लींश, संस्कृत भाशेन अणकार केल्यात. नवप्रभाच्या आयतारच्या पुरवणीत ताणी दोनशां वयर लेख बरयल्यात. ताणी सन्मानीय पदां रचल्यात. ताकां वेगवेगळ्या मोलादीक पुरस्कारांनी सन्मानीत केला.भारतीय संगीताचो तांणी खोलायेन अभ्यास केला तशेंच तो नाटकांनी काम करता. तांणी संत तुकारामचे “अभंग” आनी रव्रींद्रनाथ टागोराची “गितांजली” अणकारीत केल्यात. तांका मोनी व्यथा ह्या कादंबरीक कला अकादमी पुरस्कार फावो जाला. मोर पाखां ह्या कवितासंग्रहाक कोंकणी भाशा मंडळ पुरस्कार तसोच भूंक भूंक भिशुक कला अकादमी पुरस्कार फावो जाला. तांणी कोंकणी भाशा मंडळाचो माजी अध्यक्ष म्हण काम केला तशेंच नॅशनल बुक ट्रस्टाचो माजी सल्लागार समिती सभासद म्हण काम केला. तांच्या मरणां उपरांतआंबियांचे सावळेत, सुवर्ण कणसां, माणकुल्यो काणयो आदी पुस्तकां प्रकाशीत जांवची उरिल्ली.

मरण

२१ ऑक्टोबर २०१८ ह्य दिसा ते हो संवसार सोडून गेले.