विश्व कोंकणी केंद्र

विश्व कोंकणी केंद्रान कोंकणी भास आनी संस्कृतायेचें अस्तित्व ना जावपाचे वाटेर आसतना कोंकणी भास सांबाळपाक आपलो हातभार लायलो. स्वतंत्र भास कोंकणी हिचो आस्पाव भारतीय संविधानाचे आठवे वळेरींत जाल्ल्यान आनी तशेंच गोंयच्या आनी कर्नाटकाच्या राज्य सरकारान कोंकणी साहित्य अकादमीची स्थापना केल्ल्या कारणान तिचो परिपक्व जावपाचो हावेस आजून तिगोवन उरला. शणै गोंयबाब कोंकणीचो मूळ पुरूश हाणें कोंकणी भास सांबाळूक आपलें खूब म्हत्वाचें योगदान दिलां. विश्व कोंकणी परिशद 1995 ह्या वर्सा सरदार बसती वामन शणै हांच्या फुडारपणाखाला जाली तेन्ना ‘केंद्र’ निर्माण करपाचो निर्णय घेतलो. कोंकणी भास आनी चळवळ सदांच चालू उरची म्हूण निवासस्थान बांदपाचें थारायलें.

संस्था

शक्तीनगर, मंगळूर ह्या वाठारांत विश्व कोंकणी केंद्र चार एकर जमनीचेर उबें करून दवरलां. विश्व कोंकणी केंद्र बांदूक पुराय तीन कोटी रूपयांचो खर्च जालो. ह्या केंद्राक ग्रंथालय, संग्रहालय, संशोधन केंद्र, प्रसिध्दी घर आनी एयर कंडीशन संचनालय आसा. वेगळीच आकृताय आनी सगळ्यांची नदर आपणा वटेन ओडून घेवपाची रचणूक ह्या वास्तुशिल्पशास्त्रज्ञान केल्या.

गोंयचो मुख्यमंत्री श्री दिगंबर कामत हांणी 17 जानेवारी 2009 ह्या दिसा हाची उक्तावणी केली. सद्या र.वि. देशपांडे निवृत अध्यक्ष म्हूण काम करता. ताच्या फाटल्यान डॉ. पी. दयानंद पै ह्या संस्थेचो अध्यक्ष म्हण वावुरता. बसती वामन शणै ह्या केंद्राचो मुखेल अध्यक्ष आनी रामदास कामत. VKSSF समितीचो अध्यक्ष. श्री. दयानंदा पै आनी श्री. पी. सतीश पै ह्या दोगूय प्रसिध्द परोपकारी मनशांच्या फाटल्यान ह्या केंद्राक नांव घातला. हो सपनांतलो प्रक्लप साकार करूंक ह्या दोगूय भावांनी एक कोटी रूपया दिल्यात.

मोख

ह्या केंद्राची मोख म्हळ्यार. “कोंकणी भाशेची एक आदर्श संस्था जावन तिची संवसारीक पांवड्याचेर उदरगत करप.”

चालंत प्रकल्प

1. आपोआप हस्तलेखाचें रूपांतर जावपी साधन वेबसाइटीक लागून निर्माण करप आनी वेगवेगळ्या मळार कोंकणी म्हायती कांय आडखळ नासतना पावोवप .
2. विश्व कोंकणी केंद्रांत कोंकणी भाशेची वेगवेगळी रुपां चित्रावपी केंद्र स्थापना करप.
3. कोंकणी चित्रपटाचो पुरा्भिलेख संग्रह पूर्ण करून दवरप.
4. विनोदी रूपान कोंकणी लोक काणयो निर्माण करप (चित्रांकीत पुस्तकां)
5. कोंकणी लोकांची भास लोकवेद आनी हेर दस्तावेज एकठांय करप आनी प्रमाणीत चित्रपटां निर्माण करप.
6. विदेशी विद्यापीठांतल्या ग्रंथालया कडेन जुळप आनी विश्व संपादीत पुस्तक मांडणी आशिल्ले कोंकणी ग्रंथालय तयार करप.
7. कोंकणी कोशरचना कला प्रकल्प.

येवजणेंत आशिल्ले प्रकल्प

कोंकणीचें स्वरूप दिवप इंग्लीश शाळा स्थापन करप

चालीक लायिल्ले प्रकल्प

1. एक खास बाजार आनी तकटो(कुरु) तयार करप जातुंतल्यान पारंपारी कोंकणी वस्तू आनी हस्त कला सामुग्रीची विक्री करप.
2. विमला पै विश्व कोंकणी साहित्य पुरस्कार नवें पद्दतीन स्थापून साहित्यीक पुरस्कार एक लाख रूपया सयत फावो केल्यात.
3. कोंकणी विश्व केंद्राचें तरणाट्यांचें सैन्यदळ विद्यालयांनी स्थापित करून तरणाट्यांक उर्बा दिवपाचें काम चालू आसा.
4. कोंकणी उलोवपी लोकांचीं इतिहासीक पुस्तकां रचून प्रकाशीत करप.
5. कोंकणी ल्हान कथेचीं पुस्तकां तशेच रामाणयाचेर आनी महाभारताचेर सी. डी. तयार करप.
6. विश्व कोंकणी प्रकाशनां आनी दुसरी कोंकणी पुस्तकांची प्रदर्शनां करुंक तंबू घडोवन हाडतात.
7. KSHAMATA- कौशल्ल्याचेर आधारीत कामाच्यो कार्यावळ विकसीत करुन कोंकणी तरणाट्यांक स्वावलंबी करपाचो वावर चालू आसा.
8. कोंकणी संस्कृतीक सर्त शाळा तशेंच विद्यालयांनी घडोवन हाडटात.
9. गिज्ञान दिवपी कार्यशाळा तरणाट्यांखातीर घडोवन हाडटात.
10. कोंकणी लोकवेद आनी महाकाव्य वर्णना हाचेर राष्ट्रीय कार्यशाळा घडल्यात.
11. विश्व कोंकणी विद्यार्थी शिश्यवृर्ती निधी.
12. कोंकणी-कन्नड रत्नकोश
13. विश्व कोंकणी केंद्राक विद्यार्थी निवासाची/ वस्तीगृह सुविधा.
14. कोंकणी लोकवेदाचेर आधारील्लीं नाटकांची निर्मणी करप.
15. कोंकणी भास शिकतात तांकां आनी भाशाविज्ञानाक छात्रवृत्ती दिवप.
16. कोंकणी हो भौशीक आनी कायदेशीर विशय म्हूण शिकोवपाक शाळेंत शिक्षकांची नेमणूक करची.

कोंकणीच्यो ऑनलाइन सवलती

1) कोंकणीच्यो ऑनलाइन सवलती कोंकणींत ऑनलायन इनीशीएटिव कोंकणी पुस्तक सी.डी. वा हेर संस्कृतीक वस्ती 'इ बे इंडिया' हाच्या सांगाता ऑन लायन कोंकणींतल्यान व्यापार विश्व कोंकणी केंद्रान सुरू केलो. कोंकणी पुस्तकां कोंकणी वाचकां मेरेन हाचे वरवीं सगळ्या संवसाराक शिपडटली. मे 2011 ह्या वर्सा ताचो आरंभ जालो त्या दिसा साकून ह्या पेडयेन नोंदपटी करून पुस्तकांची थीर विक्री आजून सुरु दवरल्या.

2) विश्व कोंकणी आर्कायव्हस ऑन लायन डीजीटल आर्कायव्हस' भांडार कोंकणीखातीर Save my Language.org(United Kingdom) हांच्या जोड पालवान घडोवन हाडला. ह्या प्रकल्पाचो मूळ हेतू म्हळ्यार सगळी कोंकणी पुस्तकां, दस्तावेज, विडियो, फोटोग्राफ आनी म्हयन्याळीं डिजीटल प्रकारान कोंकणीत एकठांय हाडपाचें सद्द्यां विश्व कोंकणी आर्कायव्हस https://web.archive.org/web/20130906190453/http://www.savemylanguage.org/wka/ हांच्या आदारान कार्यावळींचे निमंत्रण करता.

3) कोंकणी पक्वानांच्या पाठांचो विश्व प्रकल्प कोंकणी रांदचे कुडेंतल्या अस्सल कोंकणी पक्वानांचे पाठ आनी दस्तावेज ऑनलायन सांबाळून दवरप हो ह्या प्रकल्पाचो मूळ हेतू. ह्या प्रकल्पांत ज्या मनशान आपल्या नांवांची नोंदणी केल्या तो अनेक तरेचे पक्वानाचे पाठ जोडूंक वा संपादूक शकता. पक्वानांचे पाठ ह्या वेबसायटीर मेळटात http://konkanirecipeoftheworld.wikia.comसांचो:Fix/category

4) विश्व कोंकणी माध्यम यु-ट्युब विश्व कोंकणी केंद्राचे विडियो आनी कार्यक्रमांचे, कार्यशाळेंचे, शिबीरांचे, नाटकांचे, उलोवपाचें, चलचित्राचें सगळे नवे विडियो वेळाच्या वेळार येतले. नवे विडियो ह्या यु-ट्युबार जाता तितले बेगीन पावोवपाचो प्रयत्न करतले. माध्यमाचेर पावंक ह्या वेबसायटीचेर संपर्क करचो. http://www.vishwakonkani.org

5) विकीपिडियाचेर प्रकल्प विश्व कोंकणी केंद्र कसलोच खर्च करनासतना गिन्यान वांटपाचेर विस्वास दवरता. केंद्र विकीपिडियाक आदार करता आनी तशेंच तांच्या कार्यशाळांनी वांटो घेता. कोंकणी भास आनी संस्कृताय ह्या विशयाचेर विकीपिडिया आनी विश्व कोंकणी केंद्र जायते प्रकल्प करता. जें पुराय संवसाराचे फुकट गिन्यानाचें भांडवल उपेग करपाक पात्र थारता. विश्व कोंकणी केंद्रान आपली सगळीं चित्रांची बँक जातूंत घटमूट कोंकणीची चित्रां आनी गोंयचीं देवळां आसात ती 'विकीमिडिया कोमन्स' हाचेर क्रियेटिव कोमन्स लायसेन्सींग हाच्या आदारान प्रकाशीत केल्यांत. कोंकणी उलोवपी लोकांचो इतिहास पुस्तकाच्या रूपान विकीपिडियाचेर तांची संस्कृताय आनी इतिहासूय दाखयता.

6) विश्व कोंकणी साहित्य पुरस्कार विमला वी पै विश्व कोंकणी साहित्य पुरस्कार हो 2010 ह्या वर्सा ब‍ऱ्या प्रकारान कोंकणीत साहित्याची वाड जावंची म्हूण विश्व कोंकणी केंद्रान स्थापीत केलो. हो एक लाख रूपयांचो पुरस्कार बऱ्या कोंकणी पुस्तकाक फावो करतात. ह्या पुस्तकाची वेंचणूक केंद्र आनी साहित्य अकादमी करता. विमला वी पै विश्व कोंकणी साहित्य पुरस्कार 2010 ‘हांवठण’ ह्या महाबळैश्वर सैल हाणें बरयल्या कांदबरीक फावो जालो. ह्या पुरस्काराचो दबाजो रविन्द्र भवन मडगांव हांगा मुख्य मंत्री दिगंबर कामत आनी ओरिया साहित्यीक प्रफुल्ला कुमार मोहंन्ती हांच्या उपस्तिथीन जालो. तशेंच दामोदर मावजो ह्या कादंबरीकारान बरयिल्ली कोंकणी कादंबरी ‘सुनामी सायमन’ हाकाय विमला वी पै विश्व कोंकणी साहित्य पुरस्कार 2011 ह्या वर्सा फावो जालो.