Konknni lok

विकिपीडिया कडल्यान
 
Romi
   
Traditional houses in Konkan region
Modern Districts of India forming the Konkan
Map of Hill-stations on Konkan belt

Konknni Lok[बदल]

Page needs to be Edited

Konknni lok vo "Konknnim", ho konknni bhas uloupi lokancho ek pongodd. Ho lok mullache Aryan, ( toxench thodea promanant Dravidd vonxache , nizache Afriki ani Arbi mullache asat). Tanchi Maibhas Konkani zaun asa. Konknni hea xobdachem mull: "kum'" ani "konn", hea xobdam pasun konknni ho xobd uzvadak ailo. "kum'" mhollear dhortori ani "konn" mhullear kuddko. Bharotachea poxchim' tottar, ghattanchea ani somudra modlo zago, mhonnje "Konkonn", ani thoim raupim lok, "Konknnem". Konknni lok, Konkani bhas uloitat punn tantle kaim lok don bhaxeo uloipi asat, karonn Konknni lok Bharotachea poxchim' tottar soglle kodden vosleat ani tea tea rajeantleo promukh bhas uloitat, udahronnak, Marathi, Kanada, ani Malayalam. Ho lok Goem toxem Mharaxttrachea konkonn vibhagant, Kornattokant toxench Kerallant thodde kodden vosleat. Atam ho lok soglea Sonvsarant vistar zalolim disti podtai. Atam Inglandak, Swindon mhunlolea eka xerant, zaito Goemcho lok vosti kortai ani ‘Mini Goa’ oxem nav tea zageak podlam.

Mull[बदल]

Bhagavan Kartikai, Murugan by Raja Ravi Varma

[1]

Oxem mhonnttat ki hea lokanche purvoz Sorosvoti nodhiechea deger vostale, khub kall adim Sorosvoti nodi sukun duxkall poddlo, ani ho lok zollam'mollam asro sodunk gele, zoxe Rajasthan, Kaxmir iteadi. Thodde Konkonn prantant aile, Goyant vosle, ani magir vingodd vingodd zageanni vosle. Dharmik xikovnne pormannem, Porxuraman aplo "Porxu" marun hi zomin nirman keli zaka "Konkonn" mhunnttat. ‘Skanda Puranant’ "Sarasvot" Bamonnanchi 96 kullam Goyant vosti keloleacho ul'lekh melltta. Itihaskar oxem mhonnttat ki Goyche adim' raupi dravidd vonxache lok "kunknna" navachi hrasak pavil'li bhaxa uloitale,magavoilean ayil'lea ario lokanchi "prakrit" ani nizachea lokanchi "kunknna" bhaxechea songomatlean atachi konknni zonmak ailea.

Itihas[बदल]

He lok xetkam',vepar-udim' kortale, tea nimtan thodde Goem bhair gele.

Chol, Koleann , Malovnn , Hon'navor ani Bhottkoll hea zageavoile kaim lok orbi vepari, navik hanchea sombondat aile. Thoddeamni tanchea oteacharak bolli poddun, logn sombondanko lagun, ani thoddeamni opkhoxien muslomani dhorm' apnnailo. Toxech Goyche kaim lok Arbanchea trasak lagun Kornattokant toxech kerallant dhavil'leacho sondorbh melltta.

Magir Portugez veparachea nimtan aile. Bohanomi razakoddlean Goem tabeat ghevn, kaim kallavporant tamnni Khristi dhormprosarache kam' arombh kele. Lokank piddpache kam' suru kelem. Konknnea lokamni Kristi dhorm' apnnavcho mhonnun tamnni lokacher dharmik toxench samajik bondhnam ghatlim. Kaim zannank bolleam Kristanv kele zalear zaite lok Goem soddun gele. Bizapur ani Morottheam'modim zhunzoi pettlem dekhun khubxe Hindu ani Kristanv dhavle. Hindu dhormi tottovroti Kornattkat toxech Mharaxttrant,thodde bhitorlea prantant zoxem Bellganv ani Dharvadd zalear Kristanv choddxem Uddupi, Ut'tor ani dokxinn Kon'nodd jil'leamni gelem. Thollavea lokanchea somporkat ievn tanchi bhas, somskritai, ritibhati, khann-jevonn, nhesonn bodlot gele.

Te uprant Tipusultanan Kenarachea Kristanvank bondi kelem. 60,000-80,000 Kristanvank xrirongapttonnant 15vorsam bondkhonnint dovorle.

Sodeachi Stithi[बदल]

Konknni lok kotthinn poristhitlean fuddem aileat. Inglez ani Purtugez razvotti ostak gelea uprant hea lokamni khub udorgot kelea. Te xikl'le ani sompon'n asat. Tanni vepar-udim', banking, xikxonn, kola, vigonean, rajkaronn adi sogllea xetramni vhodd progoti kelea. Bharot toxech Goem svotontr zalea nontor tanchi Mumboi ani her xarantli vosnnuk vaddli. Pordexantui tanchi vhoddli vosnnuk asa.

Konknni Lokam'modli Vividhtai[बदल]

koknni ulovpi lokam'modim vegvegllea zatidhormachea lokancho aspav asa.

  • Hindu
    • kunnbi,gavodde,vellip
    • chitpavn bhott
    • sarosvot bamonn,ani tanche modleo upzati
    • doivgone va xett
    • koradde bhott
    • bhonddari va naik
    • vanni
    • moratthe
    • onio,hindu xoioiati
  • Musloman vo Moir
    • konknni musloman( mharaxttratlem konkonn ani gy)
    • novaith (bhottkoll ani her zage)
  • Kristanv
    • Goemkar Kristanv
    • Monglluri Kristanv
  • Onio
    • zonjira sid'di
    • iel'lapur sid'di

Hindu[बदल]

mukhel zati:sarosvot bamonn,doivgone va xett,bhonddari va naik,koradde bhott,chitpavn bhott,vanni,moratthe,kunnbi,gavodde,vellip iteadi.

raigoddsakun mongllur poryont he lok vosleat.thodde kerllatlea kochi ani kollikodd nogratui asat. tanchi navam tanchea mullavea gavavoilean,dhondeavoilean poddleat.udahronnak:kamot,probhu,mohale,xett,bhott,raikar,bhonddarkar,obhixeki,kullkornni,tari,iteadi.

Gavddem[बदल]

Gavddem (onio navam : kunnbi, gavodde, vellip iteadi),Goemche odim' vosnnukar,zannim gavam rochlim te gavddem.Te Mol'likarzun, Malkazonn, Malkumi adi Devank bhoztat. Chodd Goemant ani thodde Kerllantui asat.

Sarosvot Bamonn[बदल]

Hanchea modim Godd Sarosvot, chitrapur, kuddalldesokar, rajapur oxe bhed asat. Goem, Kornattkat, Mharaxttrot ani Kerllant tanchi vosti asa. Xoiv ani Voixnnov motam te mantat,ani Goemeant kovllea, Portogalli, Kornattkat xiralli, toxech kaxek tanchea gurunche motth asat. Toxich khub Devlam asat. Te nustem khatat.

Doivgone va Xett[बदल]

Doivgone kinva xett zatiche lok gyom, mharaxttr, Goem ani Kornattokant vostat. Te bhangor, rotnam,ani rupeachea ollonkaracho vepar kortat, nustem khatat. Sode motth, korki motth hanka mantat.

Bhonddari[बदल]

Hea lokank naik/naik oxem-i mhonnttat,te Goem choddkorun ani her rajeamni-i ravtat,te xet roitat,nustem dhorpache kamoi kortat.

Koradde Bhott[बदल]

Mukhel vosti Goemant toxench her rajeamni-i ravtat. Te "Bhotti" bhas navachi boli uloitat. Bhottponnacho vevsai ani kullangramni supari pikoitat. "Pode" ani "Porbhu" oxe tancheant don bhed asat. Xivrak jevtat.

Vanni[बदल]

he voixio vornnache lok vepar-udim' kortat.

Chitpavn Bhott[बदल]

tanka konknne bhott oxem-i mhonnttat,te "chitpauni" boli uloitat ani bhottponn kortat.te nustem,mams khainant.

Moratthe[बदल]

he kxotrio lok,ranne,desai,foll oxi tanchi navam astat.

Her Zati[बदल]

mest,moddovoll,kolvont,kamsar,mhale,mhar,chambhar,adi.

Musloman vo Moir[बदल]

Konknni Musloman[बदल]

Mumboi, Thanne, Rotnagirint toxench Goemantt hanchi vasti asa. Te Arbi vepari ani Hindu dhormporivortit vonxache asat.

Navaith[बदल]

'navaith' (vo noitea) bhottkollant vostat.

Zonjira Sid'di[बदल]

Ho lok Afrikakek san ail'le, Rotnagiri ani Raigodd hanga ravtat.

Kristanv[बदल]

Te Goem ani Kenrat ravtat. Vhodd sonkhien aspi he lok mullche dhormporivortit lok zavn asat.

Goemche Kristanv[बदल]

Goemche Kristanv lok nizache zal'le, vingodd vingodd zatitlem Hindu. Tancheat ozunui zatibhed asa. Tanchi boli Hindu bolieporos veglli asun, tatunt khub Portugez xobd sapddottat.

Monglluri Kristanv[बदल]

Ho lok Purtugexoioi-Morattha loddai ani battabattichea vellar Goemsan Kenara gel'le. Mungllur xarachea bhonvtonnim ravtat.

Onio[बदल]

Iel'lapur Sid'di[बदल]

Ho lokank Portugizamni, Afrikeksakun gulam' mhonnun haddil'le. Fuddem chhollak lagun te Goem soddun Karvar chea Iel'lapur zongalant liple. Te Adivasikoxe jietat punn, Kristi dhorm' mantat.

Namna Zoddil'le[बदल]

Kormonnuk ani Somskritik[बदल]

Rajkaronni[बदल]

[3]

Polleiat[बदल]

Modern English to Konkani Dictionary - Isidore Dantas.pdf

  1. https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6_%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A3
  2. ""शणै गोंयबाब", कोंकणी भाशाकार". Archived from the original on 2008-10-09. Retrieved 2015-08-28.
  3. "टी.ए.पै हांचेविशी". Archived from the original on 2022-06-25. Retrieved 2015-08-28.
"https://gom.wikipedia.org/w/index.php?title=Konknni_lok&oldid=214727" चे कडल्यान परतून मेळयलें